دومین اختلال گسترده در سامانه سوخت طی دو سال؛ یک گروه هکری مدعی حمله شد

به گزارش پیوست، حدود ساعت ۱۰ صبح امروز (۲۷ آذر ۱۴۰۲) اخباری از اختلال در سامانه هوشمند سوخت کشور منتشر شد. اندکی پس از آن خبرگزاری صداوسیما نیز این خبر را تایید کرد. وزارت نفت در همان ابتدا اعلام کرد این مساله هیچ ارتباطی به افزایش قیمت سوخت ندارد.

اسدالله قلی‌زاده، رئیس صنف جایگاه‌داران در رابطه با این اتفاق توضیح داد: این موضوع در همه جایگاه‌ها وجود ندارد و تنها برخی جایگاه‌ها با این مساله مواجه شده‌اند. افرادی که نیاز ضروری به بنزین ندارند، طی چند ساعت آینده از مراجعه به جایگاه‌های سوخت خودداری کنند.

در همین دقایق بود که شبکه خبر از احتمال خرابکاری بیرونی خبر داد. اما پیش از تمام این اخبار، گروه هکری گنجشک درنده مسئولیت این حمله را قبول کرده بود.

جلیل سالاری، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی در این باره به شبکه خبر گفت: جایگاه‌های سوخت همین امروز به تدریج به حالت عادی برمی‌گردد‌. ۶۰ درصد جایگاه‌ها با چالش کارت‌خوان‌های سوخت مواجه شدند. تدریجا به صورت آفلاین در حال سوخت‌رسانی هستیم.

او همچنین گفت: با توجه به تجربه دو سال گذشته همکاران ما تا ساعات آینده تمامی پمپ‌های بنزین را وصل خواهند کرد.

جواد اوجی، وزیر نفت نیز گفت: پیش‌بینی می‌شود تا ساعت ۱۵ همه جایگاه‌های سوخت در همه استان‌ها به صورت دستی وارد مدار شوند.

شرکت پخش: کار معاندان بود/ پدافند غیرعامل: تایید نمی‌کنیم

حوالی ظهر شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی، حمله هکری را تایید و در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: نظر به بروز اختلال فنی در بعضی از جایگاه‌های عرضه سوخت کشور ناشی از توطئه معاندان برای تحت‌الشعاع قرار دادن رفاه و آسایش مردم، تا اطلاع ثانوی عرضه فرآورده‌های نفتی در جایگاه‌های عرضه سوخت، به صورت آفلاین انجام خواهد شد. سهمیه سوخت هم‌میهنان در کارت سوخت آنها محفوظ است و پس از رفع مشکل قابل استفاده خواهد بود.

پدافند غیرعامل اما این مساله را تایید نکرد و در اطلاعیه خود نوشت: از لحظات اولیه بروز اختلال در سامانه هوشمند توزیع سوخت، تیم‌های واکنش اضطراری وزارت نفت با همکاری مجموعه پدافند غیرعامل وارد عمل شده و تصمیم‌های لازم جهت رفع اختلال و استمرار خدمات زیرساخت سوخت صورت گرفت. در خصوص دلایل بروز اختلال، سازمان پدافند غیرعامل کشور تمام گزینه‌های محتمل از جمله نفوذ و هک را در نظر و تحت بررسی دارد اما در شرایط فعلی نمی‌توان ادعاهای مطرح‌شده دشمن را تایید کرد.

وزیر نفت نیز ساعاتی پس از اطلاعیه پدافند غیرعامل، حمله سایبری را تایید کرد.

این اولین بار نیست که نام گروه هکری گنجشک درنده در حملات سایبری دیده می‌شود؛ گروهی که ادعا کرده پیش از حمله، هشدار داده بود.

از گنجشک درنده چه می‌دانیم؟

اولین بار حدودا دو سال پیش بود که نام گنجشک درنده در جریان حمله هکری به سامانه توزیع سوخت در آبان ۱۴۰۰ شنیده شد. این اختلال نزدیک به یک هفته تا زمانی که کامل برطرف شود به طول انجامید.

آن زمان گروه گنجشک درنده در کانال تلگرامی خود مانند امروز اعلام کرده بود به «نهادهای خدمات اظطراری» هشدار داده بود تا سوخت تهیه کنند.

این گروه مسئولیت هک شرکت راه‌آهن در تابستان ۱۴۰۰ را نیز بر عهده گرفته بود.

گنجشک درنده ششم تیرماه ۱۴۰۲ نیز ادعا کرده بود به شرکت صنایع فولاد خوزستان حمله سایبری کرده است.

این گروه در کانال تلگرامی خود برای اثبات ادعای حمله به سامانه توزیع سوخت، تصاویری منتشر کرده و گفته است شناسه ایستگاه‌های سوخت، اطلاعات سیستم‌های پرداخت، شبکه اصلی روابط مدیریت جایگاه‌های سوخت  و چند عکس از لحظاتی که داخل شبکه بوده‌اند را در اختیار دارند.

به‌روزرسانی: اختلال در سامانه‌های بانک ملت؟

پس از بروز این اختلال، گزارش‌هایی در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر اختلال در سامانه‌های بانک ملت منتشر شد. وب‌سایت آخرین خبر نیز به نقل از منابع آگاه نوشت: «سامانه‌های بانک ملت از صبح امروز دچار اختلال شده و درحال‌حاضر از سامانه پشتیبان استفاده می‌کنند.» برخی کاربران ادعا کرده‌اند این دو اتفاق به هم مرتبط بوده‌اند زیرا پرداخت الکترونیکی در سامانه سوخت از طریق درگاه‌های بانک ملت صورت می‌گیرد.

بانک ملت اما این مساله را در اطلاعیه‌ای تکذیب کرد: تمامی سامانه‌های این بانک در شرایط پایدار و در حال ارائه خدمت به مشتریان است. برخی رسانه‌ها با انتشار خبری نادرست، مدعی اختلال در سامانه‌های بانکداری این بانک شدند. تمامی سامانه‌های غیرحضوری این بانک و همچنین شعب در شرایط پایدار قرار دارد و با اختلالی نیز مواجه نبوده است.