نشان: بهجای انتساب دستاوردهای بخش خصوصی به فیلترینگ دلایل واقعی محدودیتها را بگویید
نشان در بیانیهای نسبت به صحبتهای رسول جلیلی عضو شورای عالی فضای مجازی که رشد…
۳۰ آبان ۱۴۰۳
۷ دی ۱۴۰۰
زمان مطالعه : ۷ دقیقه
در هیاهوی مقررات و قوانینی که در حوزه فناوری تصویب میشوند، استارتآپهایی پا به میدان گذاشتهاند که در زمینه مقررات نرمافزار طراحی میکنند تا در مسیر نامشخص قوانین تکهتکه و پیچیده، راه را به شرکتها نشان دهند.
در سال ۲۰۱۸ بود که قانونگذاران کالیفرنیا با تصویب قانونی شرکتها را موظف کردند که دادههای شخصی مشتریان را از طریق یک شماره رایگان (toll-free number) در اختیارشان قرار دهند. با شنیدن این خبر گروهی از وکلا، مهندسان و فروشندگان در آتلانتا دستبهکار شدند. آنها استارتآپی به نام وانتراست (OneTrust) تاسیس کردند که مقر اصلیاش در حال حاضر حومه شهر است و برای کسبوکارهایی نرمافزار طراحی میکند که میخواهند با توجه به افزایش قوانین در حوزه اینترنت، در جبهه برنده باقی بمانند. وانتراست در واکنش به قانون جدید کالیفرنیا فرایند راهاندازی و تنظیم شماره تلفن برای مدیریت درخواستها را تسهیل کرد.
به گزارش پیوست، نقل از نیویورک تایمز، دولتهای جهان در سالهای اخیر برای فشار آوردن بر غولهایی مثل فیسبوک و گوگل، قوانین جدیدی در رابطه با چگونگی برخورد با دادههای مشتری، رقابت و محافظت از جوانان در فضای دیجیتالی تنظیم کردهاند. اتحادیه اروپا قانونی واحد در زمینه حریم خصوصی داده برای سراسر این اتحادیه دارد. در کالیفرنیا نیز در سالهای اخیر دو لایه حریم خصوصی را به تصویب رسیده و دو ایالت دیگر آمریکا هم مسیر مشابهی را در پیش گرفتهاند.
از دل این قوانین چیز تازهای متولد شد: صنعتی که به شرکتها کمک میکند راهشان را در میان قوانین تکهتکه (fragmented) اینترنت پیدا کنند.
این صنعت نوپا بازار داغی دارد. طبق ارزشگذاری سرمایهگذاران، وانتراست در مقام پیشتاز این میدان ۵.۳ میلیارد دلار ارزش دارد. بیگآیدی (BigID)از رقبای وانتراست در آوریل ۲۰۲۱ با جذب ۳۰ میلیون دلار سرمایه ۱.۲۵ میلیارد دلار ارزشگذاری شد. تراستآرک (TrustArc)، از دیگر شرکتهای فعال در زمینه مقررات حریم خصوصی، ۷۰ میلیون دلار سرمایه در ۲۰۱۹ جذب کرد. در دورانی که قانونگذاران به دنبال محافظت از کودکان در برابر محتوای خطرناک هستند، یاتی (Yoti)، استارتآپی که خدمات تایید سن ارائه میکند، پس از آغاز به کار در ۲۰۱۴ میلیونها دلار سرمایه جذب کرده است.
پیدایش این شرکتها نشاندهنده پیچیدگی مقررات حاکم بر حوزه وب و احتمالا پیچیدگی بیشتر قوانین است. از آنجا که انتظار میرود کشورها و ایالات بیشتری پیشنهادهای خاص خود را در حوزه حریم خصوصی ارائه کنند، مقررات متعددی در سالهای پیش رو در سراسر جهان به مرحله اجرا میرسد.
بارت ویلمسن، تحلیلگر شرکت تحقیقاتی گارتنر، میگوید: «اینها [قوانین] تماماً واکنشی به یک مشکل بنیادی است و هر کدام عطر و بو، تفسیر و نقاط عطف خاص خود را دارند. این تغییرات قانونی در کنار نگرانیهای اخلاقی که شاید وجود داشته باشد، ضربه محکمی به سازمانهاست تا خود را تقویت کنند».
بسیاری از این شرکتهای نوپا آغاز به کارشان را مدیون یکی از قوانین اتحادیه اروپا به نام مقررات عمومی حافظ از داده هستند که در ۲۰۱۶ تصویب شد. بر اساس این قانون، وبسایتها موظفاند برای ردیابی آنلاین از کاربران تاییدیه دریافت کنند و دادههای شخصی تحت کنترلشان را فهرستبندی کنند.
این قانون نقطهعطفی در روند پارهپاره شدن یا تکهتکه شدن مقررات اینترنتی است و به واسطه آن اروپا در زمینه محافظت در برابر تکنولوژی از واشینگتن فراتر رفت.
دیمیتری سیروتا، مدیرعامل بیگآیدی که در همان سال تصویب قانون اروپا بنیانگذاری شد، میگوید: «ما مطمئناً نوعی فرزند GDPR [مقررات عمومی حافظ از داده] محسوب میشویم.» بیگآیدی در اولین روزهای آغاز به کارش در بحث تنظیم دادهها و پاسخ به درخواستها با توجه به مقررات به شرکتها کمک میکرد و حالا دفاتری در سراسر جهان از جمله استرالیا و سوئیس دارد. وانتراست هم تولدش را مدیون قانون اروپاست. کبیر باردی، مدیرعامل این شرکت، در ۲۰۱۶ در حالی که شاهد تلاش شرکتها برای تبعیت از قوانین جدید بود شرکتش را راهاندازی کرد.
بر اساس قوانین اتحادیه اروپا، وبسایتها باید برای استفاده از کوکیها از کاربران اجازه بگیرند. کوکیها کدهای کوچکی هستند که امکان ردیابی افراد در اینترنت را فراهم میکنند. حالا هنگام باز شدن سایت منو یا بنری در جلوی کاربر نمایان میشود و از آنها میخواهد تا با ردیابی موافقت کنند.
وانتراست برای اضافه کردن همین بنرها به شرکتها کمک میکند. مشتریان وانتراست شرکتهایی مثل سازنده ابزار جیبی لزرمن (Leatherman)، هرمن میلر (Herman Miller)، غول لوازم خانگی و جیمز پرس، طراح مد کالیفرنیا، هستند.
قانونگذاران کالیفرنیا با تصویب قوانین حریم خصوصی خود در ۲۰۱۸ به کاربران امکان داد دادههای شخصی خود را از وبسایتها طلب کنند. باردی میگوید شرکتها درتبوتاب بودند که با قانون جدید مطابقت یابند. او ادامه میدهد: «مشتری میگفت باید همین امروز باید دستبهکار شویم… در واقع آن زمان در حدود یک فصل هزاران مشتری داشتیم و همه یک چیز میخواستند.»
امروزه وانتراست و رقبایش در کشورهای متعددی از جمله برزیل و ایالاتی مثل نوادای آمریکا، کمک به تبعیت از قوانین حریم خصوصی را تبلیغ میکنند. وانتراست به کرات متون پیچیده مقررات کالیفرنیا و اروپا را در اختیار مشتری میگذارد.
گابریل فیری، سخنگوی وانتراست، میگوید مشتریان بزرگ این شرکت عموماً محصولاتی با قیمت «شش تا هفت رقم سالانه» را انتخاب میکنند.
به گفته متخصصان، این محصولات که به منظور اجرای مقررات جدید اینترنت طراحی شدهاند بازده متفاوتی در محافظت از حریم خصوصی مردم دارند.
برای مثال یک وبسایت میتواند با انتخاب رنگ ویژهای برای دکمه پذیرش در مقایسه با دکمه رد کوکی، کاربر را به موافقت ترغیب کند یا گزینه نابرابری در اختیار کاربر قرار دهد: پذیرش ردیابی تبلیغاتی با یک کلیک و به آسانی انجام میشود اما غیرفعال کردن آن از طریق یک منوی پیچیده در صفحهای متفاوت انجام میشود.
ماورین ماهونی، تحلیلگر سیاسی در سازمان خیریه کانسومر ریپورت (Consumer Reports)، میگوید: «به نظر من این کار واقعاً بر عهده کسبوکارهاست و در حوزه اختیارات آنهاست که پذیرش یا رد را برای مشتریان ساده کنند.»
بردی میگوید، منافع کسبوکارهایی که از محصولات او استفاده میکنند به منافع مشتریان گره خورده است. شرکتها میخواهند به مشتریانی که خواستار محصولاتشان هستند دسترسی پیدا کنند و آنها را فعال نگه دارند و مشتریان هم تا زمانی که وبسایت در مورد جمعآوری داده روراست باشد، تجربهای را که با توجه به علایقشان شخصیسازی شده ترجیح میدهند. او با طرح سوالی میگوید: «حدس بزنید اگر کسبوکاری از خود اعتماد و اعتبار و شفافیت در نحوه جمعآوری داده نشان دهد چه میشود؟ مشتریان دادههایشان را در اختیار آنها میگذارند.»
این کسبوکار با موانعی هم روبهرو شده است: در ابتدای پاندمی، وانتراست ۱۰ تا ۱۵ درصد از ۲ هزار و ۲۰۰ کارمند خود را اخراج کرد. برخی از این کاربران سال گذشته (۲۰۲۰) در بریتانیا این شرکت را به پیگرد قانونی تهدید کردند و مدعی شدند با اینکه هیچگونه بررسی عملکرد نامناسبی وجود ندارد اما به صورت دستهجمعی و به بهانه عملکرد ضعیف اخراج شدهاند. این کارمندان در مصاحبه با رسانهها گفتند این تعدیل نیرو درست زمانی انجام شد که بریدی به کارکنانش وعده امنیت شغلی داده بود.
فیری، سخنگوی وانتراست، میگوید شرکت آنها هم «از تاثیر نابسامانیهای پاندمی در ۲۰۲۰ مستثنی نبود».
او میگوید: «ما نهایتاً مجبور شدیم تصمیمات دشوار در زمینه کار بگیریم تا در طولانیمدت مشاغل را محافظت کنیم.»
اما وانتراست و دیگر شرکتهای این صنعت به روند رشد خود ادامه میدهند. وانتراست که هنوز به سوددهی نرسیده میگوید حالا بیش از ۱۰ هزار مشتری دارد و محصولات جدیدی را با هدف تبعیت از مقررات دیگری مثل قوانین تازه اروپا برای محافظت از افشاگران عرضه کرده است. این شرکت به تازگی از محدوده شهری آتلانتا خارج شده و به دفتری با طراحی سنتی و اتاقهای کنفرانس شیشهای، کانالکشی خارجی و حصارهای بزرگ در حومه شهر سندی اسپرینگ رفته است.
در روز ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱، تعداد زیادی از کارمندان این شرکت به منظور کنفرانس سالانه وانتراست برای مشتریانش گرد هم آمدند. حاضران در حینی که اجرای آغازین- یک گروه دونفره بریتانیایی با حضور مردی که از پشت چند میز گردان موسیقی مفرح مینواخت و شریکش در ساکسفون میدمید-را گوش میدادند مشغول لپتاپهایشان بودند.
دیجی و نوازنده ساکسفون اجرایشان را به پایان رساندند و بردی روی صحنه ظاهر شد. او در یک ویدئوی شکیلِ از پیش تهیهشده اولویتهای شرکت را توضیح داد.
او گفت: «شماره ۱: تمرکزتان را معطوف حریم خصوصی کنید زیرا موضوع پیچیدهای است و هر روز هم پیچیدهتر میشود.»
منبع: NYTimes