بودجه ۱۴۰۵؛ موبایل در تنگنا، شبکه ملی اطلاعات در صدر در این لایحه اثری از سازمان ملی هوش مصنوعی دیده نمی‌شود

به گزارش پیوست، لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ در حالی به مجلس ارائه شد که مبنای آن واحد پولی جدید کشور قرار گرفته است. در این لایحه که بخش‌های مختلف آن با انتقادات متعدد روبه‌رو شده، بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات و موضوعات مرتبط با این صنعت، تقریبا به همان منوال گذشته تکرار شده‌اند. با این تفاوت که دولت در سال آینده هم از محل واردات تلفن همراه هوشمند درآمد خواهد داشت و هم رجیستری تجهیزات هوشمند در شبکه تلفن همراه.

ردیف‌های درآمدی

رجیستری، درآمد بی‌پایان: در حالی که بر اساس محاسبات انجام شده، سود دولت از واردات هر دستگاه آیفون بیش از سود شرکت اپل از فروش این گوشی‌ها است، برای سال آینده نیز دولت پیش‌بینی کرده است بیش از ۸.۵ همت از محل حقوق ورودی گوشی‌های تلفن همراه، درآمد داشته باشد. البته این درآمد، تنها مربوط به واردات رویه تجاری است و در خصوص سایر رویه‌ها، عددی در لایحه بودجه دیده نمی‌شود. حقوق گمرکی گوشی‌های تلفن همراه با قیمت بالای ۶۰۰ یورو در سال آینده مانند سال جاری، ۱۵ درصد تعیین شده است.

در لایحه بودجه سال آینده برای اولین بار ردیفی با عنوان «نرخ ثبت (رجیستری) تجهیزات هوشمند وارداتی از قبیل گوشی همراه و تجهیزات خودروها در شبکه‌های ارتباطی» آمده که برای آن رقم ۲۰ ریال جدید (۲۰ هزار تومان فعلی) به ازای هر دستگاه، در نظر گرفته شده است که در بخش درآمدی بودجه دیده می‌شود دولت از محل ثبت تجهیزات هوشمند وارداتی در شبکه‌های ارتباطی همراه ۳۰۰ میلیارد تومان درآمد خواهد داشت.

درآمدهای ثابت وزارتخانه: مانند سال‌های گذشته، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و زیرمجموعه‌هایش از محل سرویس‌هایی که ارائه می‌دهند، درآمدهایی را به خزانه واریز می‌کنند. بخش عمده این درآمدها مربوط به فعالیت‌های سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی می‌شود که در مجموع نزدیک ۴۲ هزار میلیارد تومان می‌شود. حق امتیاز شبکه و جریمه عدم انجام تعهدات بیشترین سهم از این درآمدها را دارند و حق السهم دولت از محل درآمدهای اپراتورهای پستی، کمترین سهم هستند.

دولت از محل فعالیت زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات مانند شرکت زیرساخت، باشگاه پیام، موزه ارتباطات و… نیز درآمدهایی دارد که این اعداد به تفکیک در لایحه بودجه نیامده‌اند.

خدمات الکترونیکی: در لایحه بودجه سال آینده دو ردیف مجزا با عنوان «درآمد حاصل از ارائه خدمات الکترونیکی» آمده است. ردیف اول که رقم آن ۱۲۰ میلیارد تومان ذکر شده، مربوط به فعالیت‌های وزارتخانه‌های بهداشت و رفاه است. ردیف دوم که رقم آن ۲۰ میلیارد تومان ذکر شده مربوط به وزارت علوم است.

وزارت بهداشت همچنین از محل ارائه خدمات سلامت الکترونیکی ۱۰ میلیارد تومان درآمد برای دولت جذب خواهد کرد.

مرکز توسعه تجارت الکترونیک نیز بابت صدور گواهی‌های الکترونیکی در مجموع ۶۰ میلیارد تومان درآمد خواهد داشت اما بیشترین درآمد در این بخش، مربوط به سامانه ستاد (سامانه تدارکات الکترونیکی دولت) است که در سال آینده به هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان می‌رسد.

آنچه ذکر شد، ردیف‌های اصلی درآمد دولت از موضوعات مرتبط با ICT است ولی ردیف‌های متعدد دیگری مانند صدور کارت هوشمد ملی، ارائه خدمات فضایی و… نیز در لایحه بودجه وجود دارد.

ردیف‌های اعتباری

فصل ارتباطات با ۳ موضوع: در جدول شماره ۶ لایحه بودجه، برآورد اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دستگاه‌ها بر حسب امور، فصل آمده است. در این جدول دیده می‌شود که در سال آینده سه موضوع شبکه ملی اطلاعات، دولت هوشمند و صنعت فضایی برای فصل ارتباطات ذکر شده است.

براساس این جدول در بخش اعتبارات هزینه‌ای بودجه فصل ارتباطات بیش از ۵ هزار و ۲۳۵ میلیارد تومان پیشنهاد شده که نسبت به رقم مصوب سال جاری بیش از ۱.۶ برابر شده است. اما این افزایش در بخش بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بسیار بیشتر است.

در این بخش بودجه فصل ارتباطات نزدیک ۲۶ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان برآرود شده که نسبت به سال جاری بیش از ۱۰ برابر خواهد بود. عمده این افزایش در سرفصل شبکه ملی اطلاعات هزینه خواهد شد و بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای این بخش به بیش از ۱۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان می‌رسد که نسبت به سال جاری ۱۹ برابر خواهد شد. با توجه به برنامه وزارت ارتباطات در زمینه توسعه فیبر نوری و ایجاد صندوق توسعه فیبر نوری به نظر می‌رسد بخش عمده این مبلغ در زمینه FTTH‌ هزینه خواهد شد.

دستگاه‌های مستقل: در جدول شماره ۷ب لایحه بودجه، اعتبارات دستگاه‌های مستقل ذیل دستگاه سیاستگذار ذکر شده است که در اینجا می‌توان بودجه سال آینده معاونت علمی ریاست جمهوری و مرکز ملی فضای مجازی را یافت.

معاونت علمی برای سال آینده در مجموع بیش از ۳۰ هزار و ۳۳۱ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت که به جز حدود ۱۲ میلیارد تومان، بقیه آن بودجه هزینه‌ای است.

پارک فناوری پردیس نیز سال آینده حدود ۳۳۰ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت و برای مرکز ملی فضای مجازی ۷۱۴ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است.

در همین جدول می‌توان مشاهده کرد که مرکز امنیت فضای تبادل اطلاعات وزارت اطلاعات سال آینده ۱۵۰۰ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت که تمام آن بودجه هزینه‌ای است.

برای مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نیز سال آینده ۸۹۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه در نظر گرفته شده است.

در جداول مربوط به اعتبارات ردیف‌های متفرقه بودجه نام «مرکز ملی هوش مصنوعی» به چشم می‌خورد که برای آن ۱۸۸ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است که ذیل بودجه معاونت علمی ریاست جمهوری قرار می‌گیرد؛ اما در لایحه بودجه اثری از «سازمان ملی هوش مصنوعی» دیده نمی‌شود. سازمان که درباره موجودیت آن میان مجلس و دولت اختلاف نظر وجود دارد.

در ردیف‌های متفرقه مبلغ ۱۲ هزار و ۱۷۰ میلیارد تومان نیز برای «افزایش سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی» در نظر گرفته شده است که این رقم نیز ذیل بودجه معاونت علمی ریاست جمهوری قرار می‌گیرد.

تمامی اعداد ذکر شده، در لایحه پیشنهادی دولت آمده‌اند و برای نهایی شدن نیاز به تصویب مجلس دارند. پس از آن نیز باید دید با توجه به کسری بودجه دولت، چه میزان از این اعداد، محقق می‌شوند.