اقتصاد ال‌سالوادور پس از بیت‌کوین؛ واقعیتی متفاوت با تبلیغات

سپتامبر ۲۰۲۱ نقطه عطفی در تاریخ اقتصادی ال‌سالوادور بود. خبری از مجلس ملی این کشور نه‌تنها مردم شهر‌های بزرگ و کوچک را در داخل، بلکه جهان را نیز حیرت‌زده کرد. ال‌سالوادور، کشوری کوچک در آمریکای مرکزی که سال‌ها با اقتصاد شکننده، بدهی سنگین و وابستگی عمیق به دلار آمریکا دست‌وپنجه نرم می‌کرد، در اقدامی بی‌سابقه از پذیرش بیت‌کوین به‌عنوان پول رسمی کشور خبر داد و به گفته رئيس‌جهور جوانش قصد داشت «پایتخت جهانی بیت‌کوین شود». این نخستین‌ بار بود که یک دولت ملی چنین جایگاهی به بیت‌کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری اعطا می‌کرد. نایب بوکله، رئیس‌جمهور جوان و کاریزماتیک ال‌سالوادور، این تصمیم را «یک گام تاریخی» توصیف کرد و گفت کشورش را به «پایتخت جهانی بیت‌کوین» تبدیل می‌کند. در نتیجه بسیاری از مردم حتی اگر آشنایی کاملی با این فناوری نداشتند، به این امید دل بستند که شاید پس از دهه‌ها بی‌ثباتی، این فناوری نو مسیر تازه‌ای برای رفاه آنها باشد. دولت در تبلیغات تلویزیونی و شهری با شور و حرارت بیت‌کوین را راه‌حل مشکلات قدیمی کشور از جمله هزینه‌های بالای حواله‌ها، شمول مالی بیشتر برای مردم، جذب سرمایه‌گذاران خارجی و رونق گردشگری معرفی می‌کرد. قرار بر این بود که اقدام جدید دولت بوکله آغازگر «آینده» باشد. اما پس از چند سال که البته با رشد قیمت بیت‌کوین و افزایش دارایی‌های بیت‌کوینی این کشور همراه شد کنگره این کشور در فوریه ۲۰۲۵ عنوان پول رسمی را پس از فشار صندوق بین‌المللی پول (IMF) از بیت‌کوین پس گرفت و در نهایت مشخص شد مسیر حرکت این کشور و آینده‌ای که دولت از آن سخن می‌گفت چندان مستقیم و ساده نبوده است. تحولی که قرار بود یک انقلاب مالی رقم بزند، به‌تدریج به ماجرایی پیچیده‌ تبدیل شد که بررسی آن می‌تواند درس‌های مهمی برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه در خود داشته باشد. رویای پول دیجیتال و واقعیت میدانی در...