مدیرعامل آسیاتک: تامین نشدن برق، افتتاح پروژه دیتاسنتر ما را به‌تعویق انداخت

محمدعلی یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک در گفت‌وگو با پیوست اشاره کرد که از بهمن‌ ماه سال گذشته فاز اول دیتاسنتر پیام این مجموعه آماده بهره‌برداری است اما به‌دلیل تامین نشدن انرژی برق مورد نیاز توسط متولیان امر در دولت، تاکنون افتتاح این ابرپروژه به تعویق افتاده است.

مدیرعامل آسیاتک گفت: در سال ۱۴۰۲، مسئولان منطقه ویژه اقتصادی پیام تاییدیه تامین برق را به ما داده بودند، مراتب اداری و مالی آن را طی کردیم و سایر هزینه‌های تامین برق در همان زمان از ما دریافت شد. در واقع ما بعد از دریافت زمین و تاییدیه تامین ۱۲ مگاوات برق، برای ساخت دیتاسنتر پیام اقدام کردیم اما امروز نیاز اساسی ما برای بهره‌برداری بی‌پاسخ مانده است.

طبق گفته یوسفی‌زاده طی یک سال و نیم گذشته، معاونان وزیر پیشین و فعلی ارتباطات چندین نوبت از پروژه مگادیتاسنتر آسیاتک بازدید کردند و در جریان فرآیند پیشرفت پروژه، دغدغه‌های آسیاتک برای تامین برق، آمادگی برای سرویس‌دهی و همینطور مزایای راه‌اندازی این دیتاسنتر آسیاتک که می‌تواند ظرفیت رک تجاری کشور را تا ۳۵ درصد افزایش دهد، قرار گرفتند.

او همچنین اشاره کرد که دولت طبق تبصره بند الف ماده ۱۰۷ برنامه هفتم توسعه مکلف شده است طی یک سال نخست برنامه، برای اجرای سیاست‌های کلانی چون زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند، برای تقویت زیرساخت مراکز داده با بخش خصوصی همکاری و مشارکت کند. مدیرعامل آسیاتک در ادامه افزود:‌ یک سال و نیم از آغاز برنامه هفتم گذشته اما تا امروز، علی‌رغم مکاتبات و پیگیری‌های مداوم ما با بخش‌‎های مختلف دولت و همچنین منطقه ویژه اقتصادی پیام، همچنان لبیک ما بی‌پاسخ مانده است.

یوسفی‌زاده چالش تامین نشدن برق را نتیجه ناهماهنگی و نبود تفاهم میان مسئولان منطقه ویژه اقتصادی پیام و توانیر دانست. به گفته او موضوع ناترازی تامین برق و گاز در این منطقه بارها توسط مدیران آن اعلام شده و هربار وعده تغییر و بهبود در آینده  نزدیک را دادند اما تا امروز تغییری رخ نداده است.

یوسفی‌زاده همچنین اشاره کرد که به گفته مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پیام در شهریور امسال، بیش از ۱۷ شرکت فعال در زمینه دیتاسنتر در منطقه حضور دارند که برخی از آنها از جمله آسیاتک بالای ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند اما به دلیل مساله تامین برق، امکان بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری را که در زمینه ایجاد زیرساخت مراکز داده کرده‌اند، ندارند. از نظر مدیرعامل آسیاتک این ناهماهنگی‌ها و گروکشی‌ها در بخش‌های مختلف، علاوه بر این که موجب اجرا نشدن قوانین و مصوبات خرد و کلان شده بلکه باعث نابودی سرمایه بخش خصوصی و همچنین دلسردی از مشارکت در پروژه‌های ملی در بخش زیرساخت ارتباطی شده است. به گفته او آسیاتک همواره یکی از شرکت‌های علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی و کلان ارتباطی کشور بوده اما بی‌مهری دولت‌ها و مسئولان امر و خلف وعده‌ها ممکن است مسیر  را به سمت واسطه‌گری تغییر دهد.

یوسفی‌زاده درباره سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این پروژه گفت: تا امروز ما تنها چند هزار میلیارد تومان برای اجرای فرآیندهای عمرانی، تجهیز و استانداردسازی این دیتاسنتر در سطح بین‌المللی هزینه کرده‌ایم. این هزینه با توجه به افزایش نرخ دلار از برآوردهای ما برای اجرای پروژه فراتر رفته است که همکاری نکردن برای بهره‌برداری از پروژه برابر است با شوک روزافزون دولت به بخش خصوصی و همچنین ضرر به ۱۲۶ هزار سهامدار شرکت ما. در حالی‌که اصل ۴۴ قانون اساسی و برنامه‌های توسعه از ابتدا تا امروز همواره قوه مجریه را مکلف به حمایت از بخش خصوصی برای تحقق توسعه ارتباطی کشور کرده، آنچه در عمل رخ داده رقابت دولت با بخش خصوصی بوده است.

او همچنین گفت که تابستان سال گذشته با تصویب سهام‌داران حدود ۴۰۰ میلیارد تومان برای توسعه و تقویت مراکز داده پیام و حکیمیه از محل سود شرکت سرمایه‌ گذاری انجام شد؛ در مجمعی که اواخر سال گذشته برگزار شد هم سهام‌داران تصمیم گرفتند ۳۲۱ میلیارد تومان از سود شرکت را صرف توسعه فاز دوم مرکز داده پیام کنند اما همراهی نکردن‌‌ها و بی‌مهری‌های مسئولان امر در دولت باعث شده ما حتی امکان بهره‌برداری از فاز اول را هم نداشته باشیم. مدیرعامل آسیاتک در گفت‌وگو با پیوست به این نکته اهتمام ورزید که تداوم عدم بهره‌برداری قطعا این مجموعه را از توسعه زیرساخت و ارائه خدمات انتقال داده که نیاز روز کشور، صنایع و فراتر از آن  افزایش نرخ GDP کشور است، دلسرد خواهد کرد.

مدیرعامل آسیاتک اعلام کرد: فاز دوم پروژه پیام طبق برآوردهای این شرکت و تا جایی که امکانات مالی، سرمایه انسانی و اجرایی ممکن می‌کند، پیشرفت قابل توجهی داشته است. به گفته او اکنون بخش ابنیه، ژنراتور برق و توزیع آماده است و تنها  در انتظار تاییدیه برق است. نیاز برق در این فاز،  ۷ مگاوات است. در واقع بخش عمده‌ای از زیرساخت فاز ۲، در جریان ساخت و تجهیز فاز اول ایجاد شده؛ از این رو، آسیاتک برای بهره‌برداری از فاز دوم که با تمرکز بر ارائه زیرساخت دیتاسنترهای GPU یا سازگار با AI طراحی و اجرا شده است؛ آماده‌ است.

او همچنین گفت:‌ ما در طراحی فاز دوم حدود ۴۰۰ رک سازگار با AI در نظر گرفتیم و برآورد ما این است که با آغاز بهره‌برداری، نیاز زیرساختی شرکت‌هایی بومی ارائه‌دهنده خدمات هوش مصنوعی را فوری پاسخ می‌دهد. همچنین مسیر دریافت «پروانه اپراتور هوش مصنوعی» یا AISP را که ما امیدواریم در دولت چهاردهم به ثمر بنشیند، برای آنها کوتاه می‌کند. این اتفاق نه‌تنها انقلابی در زمینه تامین زیرساخت داده‌ای به ارائه‌دهندگان خدمات هوش مصنوعی در داخل کشور توسط بخش خصوصی است بلکه مسیر وزارت ارتباطات برای رسیدن مقصد خود در زمینه توسعه زیرساخت هوش مصنوعی که ضرورت و نیاز کشور و از طرفی دیگر، تکلیف آن طبق «سند ملی هوش مصنوعی» است، هموار می‌کند.