چارچوب «اپراتور هوش مصنوعی» در کمیسیون تنظیم مقررات تصویب شد

احسان چیت‌ساز معاون اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به ایجاد دو اپراتور هوش مصنوعی گفت: رشد اقتصادی دیجیتال، نیازمند ظرفیت‌های پردازشی و هوش مصنوعی هستند. ما در مجموعه وزارت ارتباطات به سمت چارچوب اپراتور هوش مصنوعی رفتیم و به تصویب کمیسیون تنظیم مقررات رساندیم و از طریق این اپراتور، به دنبال این هستیم که اپراتورهای هوش مصنوعی ایجاد کنیم؛ حداقل ۲۰۰ «فلاپس» (واحد اندازه‌گیری سرعت پردازش داده‌ها توسط رایانه) هرکدام‌شان ظرفیت ارائه خدمت پردازشی داشته باشند که بتوانند نیازمندی کسب‌وکارها را در این حوزه برآورده کنند.

او ادامه داد: یک بحث دیگر، بحث‌های حکمرانی داده است که در حال دنبال کردن ایجاد این ظرفیت هستیم، تا چارچوب حکمرانی داده و دسترسی به این داده‌ها فراهم شود. از یک طرف دیگر، چارچوب حقوقی و مسئولیت‌های پلتفرم‌ها در حال تنظیم است. خودِ لایحه «حمایت از داده‌های شخصی» تهیه شده که چارچوبی سهل‌گیرانه و البته با نگاه توسعه‌گر نسبت به زیست‌بوم هوش مصنوعی دارد و البته می‌تواند این ظرفیت را در اختیار شرکت‌های مختلف فناوری قرار دهد تا بتوانند به توسعه سرویس‌های هوش مصنوعی، بپردازند.

چیت‌ساز با اشاره به نقش دولت در حوزه هوش مصنوعی گفت: برخلاف تصوری که وجود دارد ما در حوزه هوش مصنوعی باید یک نقش حداقلی داشته باشیم. بعد بتوانیم تسهیل‌گری کنیم که بخش خصوصی بتواند، در بخش اول سرمایه بزرگ را کنار هم قرار بدهد. این سرمایه بزرگ را ظرفیت مورد نیاز کشور را بسازد و من به عنوان دولت باید جایی که شکست بازار وجود دارد، جایی که اقتصاد و موضوع کار نمی‌کند، بازار هنوز شکل پیدا نکرده، کمک کنم که آن بازار شکل پیدا کند. جایی که ریسک‌های سرمایه‌گذاری دارد، پوشش ریسک دهم. جایی که تقاضای کافی برای ورود وجود ندارد، تضمین خرید در مقابل تضمین کیفیت انجام دهم.

او گفت: این‌ها ابزارهایی هستند که من با آن‌ها می‌توانم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را توجیه‌پذیر کنم. در بحث اپراتور هوش مصنوعی هم، ما دنبال شکل‌گیری شرکت‌های بزرگ توسط بخش خصوصی هستیم. جایی که با ریسک مواجه است یا شکست بازار وجود دارد، ورود پیدا می‌کنیم برای اینکه آن خدمت بتواند پایدار باشد، برای کشور ظرفیت ایجاد کند، بازار شکل بگیرد و رشد کند.

بنابراین ما بدنبال این هستیم که حداقل دو اپراتور هوش مصنوعی شکل بگیرد. این دو اپراتور بتوانند ظرفیت‌های مورد نیاز پردازشی کشور را فراهم کنند و ما با ابزارهایی که توسعه داده‌ایم، بتوانیم از شکل‌گیری این زیست‌بوم حفاظت کنیم. این دو اپراتور باید بتوانند ظرفیت‌های مورد نیاز پردازش کشور را فراهم بکنند و ما با ابزارهایی که توسعه دادیم، بتوانیم از شکل‌گیری این زیست‌بوم حفاظت کنیم.

معاون اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات درباره لایه‌های زیست‌بوم هوش مصنوعی توضیح داد: البته این زیست‌بوم لایه‌های مختلفی دارد. اجزای پایین‌ترین لایه‌اش، از خود عناصر و بحث‌های سیلیکون شروع می‌شود و بحث خودِ ساخت نیمه‌هادی‌هاست. یک لایه بالاتر، در زمینه دیتا سنترها، مراکز داده‌ای است که زیست‌بوم باید داشته باشد و لایه بالاتر آن، بحث‌های ذخیره‌ سازی، GPUو فارماسک کلاود است. یک لایه بالاتر سراغ الگوریتم‌ها ویادگیری‌های کناشی از آن که ظرفیت‌های داده‌ای ایجاد می‌شود، می رویم و درلایه بالاتر بحث نرم‌افزارهای کاربردی و اپلیکیشن مطرح است که مردم تازه در این لایه نسبت به هوش مصنوعی و خدماتی که زیست‌بوم توسعه پیدا می‌کند، حس پیدا کرده و با این لایه‌اش در ارتباط‌اند. حالا یک لایه استعداد و نیروی انسانی هم هست که قبلاً در موردش اشاره کردیم. این لایه‌ها باید شکل و فرم پیدا کنند تا شاهد انسجام یک زیست‌بوم کامل و پایدار در حوزه هوش مصنوعی باشیم.

او افزود: ما در زمینه ظرفیت‌های سرمایه‌ای تلاش می‌کنیم تا کنسرسیومی را ایجاد کنیم که بتواند ظرفیت‌ها را سرمایه‌گذاری مناسبی آورده و توسعه این نیازمندی‌ها را در لایه پردازشی قرار دهد. روی هر بخشی برنامه وجود دارد که چطوری محقق شود. در ستاد توسعه هوش مصنوعی، یک تقسیم کار ملی وجود دارد. ما متولی زیرساخت این حوزه، بحث‌های حکمرانی داده هستیم و بقیه مباحثی که در ارتباط با توسعه الگوریتم‌ها و لایه بالایی زیست‌بوم این حوزه است توسط معاونت فناوری ریاست‌جمهوری دنبال می‌شود و امیدواریم که در یک همکاری نزدیک، بتوانیم این عقب‌ماندگی خیلی شدیدی که کشور دچار شده را مقداری جبران کنیم.

یکی از پروژه‌های کلیدی دولت «سواپ» است

چیت‌ساز به اهمیت پروژه مهاجرت از سیم مسی به فیبرنوری تاکید کرد: یکی از زیرساخت‌های کلیدی حوزه اقتصادی دیجیتال، پهن‌باند و (کانکتیویتی) این لایه ارتباطی نیازمند این است که با کیفیت توسعه پیدا بکند. چالش کشور این است که بار اصلی ترافیک اینترنت کشور روی دوش ارتباطات سیار است و این خلاف الگویی است که در سراسر دنیا وجود دارد؛ به هر حال، فیبر نوری اول سرعت بسیار بالایی دارد از سرعت نور برای انتقال اطلاعات و ارتباطات استفاده می‌کنید؛ مسئله بسیار مهمی است که اینترنت ثابت کشور باید توسعه پیدا کند. در تکلیف برنامه هفتم ، ما ۱۰ میلیون اتصال را تعهد کردیم، با اینکه اتصال جزو وظایف ما نبود و فیبرنوری با یک سیاست پوششی تا به حال دنبال شده است.

او ادامه داد: یکی از پروژه‌های کلیدی که در این دوران دارد دنبال می‌شود و یکی از تحولات بزرگ تاریخی حوزه فناوری کشور، بحث «سوآپ» یا جایگزینی تار نوری با کابل مسی است. کابل‌های مسی هم مصرف انرژی بالاتری دارند، هم بسیار فرسوده‌اند. در طول ۱۰۰ سال گذشته، ارتباطات به صورت مسی توسعه پیدا کرده‌ و این یک استهلاک بزرگ است که روی زیرساخت‌ها تأثیر گذاشته است.

فیلترینگ امنیت شبکه را دچار چالش کرده است

معاون اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات گفت: از قول‌های ریاست جمهوری و برنامه‌های وزیر ارتباطات، این است که بتوانیم با فیلترینگ گسترده و بی‌دلیل مقابله کنیم چون می‌دانیم امروز، همین فیلترینگ گسترده هم امنیت شبکه ما را دچار چالش کرده، هم دستگاه‌های تلفن همراه کاربران را به یک زامبی تبدیل کرده که به زیرساخت‌های کشور به صورت پیوسته حمله می‌کنند. از طرف دیگر، کیفیت اینترنت و کیفیت تجربه مردم را دچار مشکل کرده و چالش‌های امنیتی زیادی هم از این طریق به کشور وارد شده است. سیاست فیلترینگ گسترده، سیاستی نیست که بتواند به صورت بلند مدت دنبال شود. کشورها می‌توانند برای مقاطع کوتاه، در زمان مشخصی از آن استفاده کنند.

او از تقویت زیرساخت پیام‌رسان‌های بومی خبر داد: به سرعت تقویت زیرساختی پیام رسان های بومی در دستور کار است تا میزان کاربری آن برای مردم افزایش یابد؛ برای مثال سرویس هایی که مردم در زندگی روزمره به آن نیاز دارند، در این پیام رسان ها ایجاد شود؛ این کار کمک می کند تا مردم هرچه بیشتر از این پیام رسان های بومی استفاده کنند. به هر حال، این پلتفرم‌های بومی هم یکی از دارایی‌های کشور هستند، که مردم می‌توانند در خدمات مختلف عمومی از آن‌ها استفاده کنند.