رمزارز به مثابه ابزار پرداخت؛ از رویای فناوران تا واقعیت کسب‌وکارها

این تحول، نه تنها کسب‌وکارها را به بازنگری در استراتژی‌های پرداخت خود وامی‌دارد، بلکه غول‌های فناوری و شرکت‌های خدمات مالی را نیز به رقابتی تنگاتنگ برای ارائه راهکارهای نوآورانه در این عرصه کشانده است. شرکت‌هایی مانند پی‌پال، ویزا، مسترکارت و حتی اپل و گوگل، همگی در تلاش هستند تا سهم خود را از این بازار نوظهور به دست آورند. اما این مسیر بدون چالش نیست و مسائلی مانند نوسانات قیمت، مقررات نظارتی و پیچیدگی‌های فنی، همچنان مانعی بر سر راه پذیرش گسترده رمزارزها محسوب می‌شوند.

از حاشیه به متن: چگونه کرونا مسیر را هموار کرد؟

همه‌گیری کووید-۱۹ و نیاز فوری به پرداخت‌های آنلاین و بدون تماس، روند استفاده از ابزارهای نوین پرداخت به‌خصوص ارزهای دیجیتالی را به شدت سرعت داد. بر اساس گزارش ۲۰۲۴ مک‌کینزی، تقریبا ۹۰ درصد مصرف‌کنندگان در آمریکا و اروپا در سال گذشته حداقل یک نوع پرداخت دیجیتال انجام داده‌اند. همچنین، بر اساس نظرسنجی EY، نسل Z در پذیرش روش‌های پرداخت دیجیتال پیشتاز است و ترجیح می‌دهد از روش‌های سریع و آسان پرداخت استفاده کند. این تغییر رفتار مصرف‌کننده، شرکت‌های پیشرو را بر آن داشت تا با آغوش باز به استقبال این فناوری جدید بروند.

از طرفی بر اساس گزارش ۲۰۲۴ بانک مرکزی آمریکا، مصرف‌کنندگان در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال‌های قبل تراکنش‌های بیشتری انجام دادند و این روند رو به رشد پرداخت‌ها از سال ۲۰۲۰ ادامه یافته است. مردم مجبور شدند تا تراکنش‌های خود را بیشتر به صورت آنلاین و غیرحضوری انجام دهند و همین امر تقاضا برای روش‌های پرداخت انعطاف‌پذیر، سریع و دیجیتال را افزایش داد. این تغییر رفتار مصرف‌کننده، شرکت‌های پیشرو را بر آن داشت تا با آغوش باز به استقبال این فناوری جدید بروند و در عین حال، تراکنش‌های مرزی با رمزارز نیز در حال رشد است و پتانسیل ایجاد تغییرات بنیادین در انتقال پول بین‌المللی را دارد.

در این میان، بسیاری از مردم در دوران کرونا روش‌هایی را تجربه کردند که در شرایط عادی به سراغ آن‌ها نمی‌رفتند. این تجربه‌ها نشان داد که بخش قابل توجهی از جامعه آماده پذیرش و استفاده از روش‌های پرداخت نوآورانه است، به شرطی که این روش‌ها سادگی، امنیت و سرعت لازم را داشته باشند.

پی‌پال: پیشگام تحول

پی‌پال، یکی از پیشگامان این عرصه، از سال ۲۰۲۰ امکان خرید، فروش و نگهداری رمزارز را به صورت محدود برای کاربران خود فراهم کرد. این شرکت که روزانه بیش از ۴۱ میلیون تراکنش را پردازش می‌کند، بیش از ۱۰۰ ارزدیجیتال مختلف را پشتیبانی می‌کند و نقشی کلیدی در همه‌گیری پرداخت‌های رمزارزی ایفا کرده است. سرویس نوآورانه این شرکت، Pay with Crypto، به کاربران اجازه می‌دهد تا به راحتی و با کارمزد بسیار پایین نسبت به روش‌های سنتی، خریدهای خود را با رمزارز انجام دهند.

این سرویس امکان تبدیل فوری بیش از ۱۰۰ رمزارز مختلف به استیبل‌کوین یا ارز فیات را فراهم می‌کند و کیف پول‌هایی مانند کوین‌بیس و متامسک را نیز پشتیبانی می‌کند. کریس الکس، مدیرعامل پی‌پال، در این باره می‌گوید: «ما در حال برداشتن موانع پرداخت‌های بین‌المللی هستیم تا هر کسب‌وکاری، با هر اندازه‌ای، بتواند جهانی شود. این آینده تجارت فراگیر و بدون مرز است و ما مفتخریم که در خط مقدم آن قرار داریم.»

پی‌پال همچنین استیبل‌کوین اختصاصی خود به نام PYUSD را راه‌اندازی کرده که اکنون در بلاک‌چین سولانا نیز در دسترس است و تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تری را برای کاربران فراهم می‌کند. این حرکت نشان‌دهنده جدیت این شرکت در توسعه زیرساخت‌های رمزارزی است.

غول‌ها از خواب برمی‌خیزند: ویزا، مسترکارت و انقلاب استیبل‌کوین‌ها

موفقیت پی‌پال، دیگر غول‌های خدمات مالی را نیز به تکاپو انداخت. ویزا و مسترکارت که زمانی با دیده تردید به رمزارزها می‌نگریستند، اکنون با ارائه راهکارهای مبتنی بر استیبل‌کوین‌ها، به دنبال سهم خود از این بازار نوظهور هستند. آمار حجم تراکنش‌های استیبل‌کوین‌ها در سال ۲۰۲۴ واقعاً چشمگیر است: ۲۷.۶ تریلیون دلار که ۷.۶ برابر بیشتر از حجم ترکیبی تراکنش‌های ویزا و مسترکارت است. این آمار شگفت‌انگیز، به خوبی نشان‌دهنده پتانسیل عظیم این بازار و تغییر پارادایم در حال وقوع در صنعت پرداخت است.

ویزا با راه‌اندازی برنامه‌های استیبل‌کوین خود، بر ترکیب ثبات ارزهای فیات با سرعت رمزارزها تأکید می‌کند و پرداخت‌هایی سریع، بدون مرز و در دسترس را ممکن می‌سازد. مسترکارت نیز با سرویس Mastercard Crypto Credential، امکان ارسال و دریافت امن رمزارز را برای صرافی‌ها و مصرف‌کنندگان فراهم کرده است. این سرویس‌ها نشان می‌دهند که حتی سنتی‌ترین بازیگران صنعت پرداخت نیز درک کرده‌اند که نمی‌توانند از این موج تحول چشم‌پوشی کنند.

اما این رقابت تنها به شرکت‌های خدمات مالی محدود نمی‌شود. غول‌های فناوری مانند اپل، گوگل، ایکس (توییتر سابق) و ایربی‌ان‌بی نیز در حال بررسی امکان پرداخت با استیبل‌کوین‌ها هستند. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، این شرکت‌ها در مذاکرات اولیه با شرکت‌های رمزارزی قرار دارند تا امکان پذیرش پرداخت‌های دیجیتال را بررسی کنند.

انقلاب در تجارت الکترونیکی: شاپیفای و استرایپ

پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی نیز از این قافله عقب نمانده‌اند. شاپیفای، یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی جهان با ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار، با همکاری استرایپ و کوین‌بیس، امکان پرداخت با بیت‌کوین و سایر رمزارزها را برای میلیون‌ها فروشنده فراهم کرده است. این همکاری به فروشندگان اجازه می‌دهد تا به طور پیش‌فرض، پرداخت‌های استیبل‌کوین را در ارز محلی مورد نظر خود دریافت کنند و مستقیماً در حساب بانکی‌شان واریز شود.

استرایپ نیز راه‌حل‌های جامع رمزارز و استیبل‌کوین ارائه می‌دهد که به کسب‌وکارها امکان دسترسی به مشتریان جدید و کاهش هزینه‌ها را می‌دهد. این شرکت امکان راه‌اندازی خدمات مالی بدون مرز و پذیرش پرداخت‌های رمزارزی را فراهم کرده است. همچنین، امکان خرید رمزارز با Apple Pay و Google Pay نیز از طریق پلتفرم‌هایی مانند OSL Pay و MEXC فراهم شده که نشان‌دهنده ادغام فزاینده فناوری‌های پرداخت سنتی و نوین است.

چرا کسب‌وکارها به سمت رمزارز می‌روند؟ مسیری پرپیچ‌وخم

استفاده از رمزارز به عنوان ابزار پرداخت، مزایای قابل توجهی را به همراه دارد که آن را برای کسب‌وکارها جذاب می‌کند. سرعت بالا در پردازش تراکنش‌ها، کاهش چشمگیر هزینه‌های تراکنش، حذف واسطه‌های غیرضروری و امکان پرداخت بدون مرز، از جمله مهم‌ترین این مزایا هستند. در مقایسه با پرداخت‌های کارت اعتباری، پرداخت‌های رمزارزی چرخه‌های تسویه سریع‌تری دارند و می‌توانند به دلیل هزینه‌های تراکنش پایین‌تر، ارزان‌تر باشند.

با وجود تمام مزایا، چالش‌هایی نیز در این مسیر وجود دارد که باید برای پذیرش گسترده رمزارزها برطرف شوند. نوسانات شدید قیمت، مسائل نظارتی و پیچیدگی‌های فنی، از جمله مهم‌ترین موانعی هستند که در برابر پذیرش گسترده رمزارزها قرار دارند.

در کنار دلایل قوی برای پذیرش پرداخت‌های رمزارزی، باید هشداری به کسانی داده شود که ارزهای دیجیتال را آینده پول می‌بینند. برای آنکه یک ارز کارآمد باشد باید ثبات داشته باشد تا مؤسسات و مصرف‌کنندگان بتوانند قیمت منصفانه‌ای برای کالاها و خدمات تعیین کنند. با این حال، ارزهای دیجیتال در طول تاریخ خود اغلب از ثبات فاصله داشته‌اند. این نوسانات قیمتی مشکل مهمی ایجاد می‌کند؛ اگر ارزهای دیجیتال در آینده ارزش زیادی پیدا کنند، مردم امروز تمایل کمتری به خرج و گردش آن‌ها خواهند داشت و این موضوع قابلیت استفاده آن‌ها به عنوان یک ارز را کاهش می‌دهد.

ریسک‌های نظارتی برای نسخه‌های موجود ارزهای دیجیتال نیز بالاتر است، زیرا بسیاری از بانک‌های مرکزی با جایگزینی ارزهای ملی مخالفت دارند. همچنین، پیامدهای مالیاتی تراکنش‌های رمزارزی روشن نیست و این مسئله همچنان مانعی برای پذیرش گسترده آن‌ها محسوب می‌شود.

راه‌حل استیبل‌کوینی: پلی میان دو دنیا

یکی از راهکارهای اصلی برای مقابله با نوسانات قیمت، استفاده از استیبل‌کوین‌ها است. این نوع از رمزارزها که ارزش آن‌ها به یک دارایی پایدار مانند دلار آمریکا وابسته است، ثبات لازم را برای انجام تراکنش‌های روزمره فراهم می‌کنند. ظهور «کوین‌های پایدار» باعث شده که ارزهای دیجیتالی که معمولاً به یک ارز معتبر متصل می‌شوند، مورد استفاده قرار گیرند.

استفاده از کوین‌های پایدار در بخش تجارت بین کسب‌وکار (B2B) به ویژه محبوبیت یافته است، زیرا ضمن بهره‌گیری از کارایی پرداخت‌های مبتنی بر بلاک‌چین و تسویه آنی، امکان مدیریت ریسک نوسانات قیمتی نیز فراهم می‌شود. یکی از ارائه‌دهندگان بزرگ کارت‌های اعتباری نیز پرداخت‌های B2B مبتنی بر بلاک‌چین را راه‌اندازی کرده که چرخه‌های تسویه را سریع‌تر و کارآمدتر می‌کند.

انقلابی در راه یا تطبیق تدریجی؟

با وجود تمام چالش‌ها، به نظر می‌رسد که روند پذیرش رمزارز به عنوان ابزار پرداخت، برگشت‌ناپذیر است. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، نرخ رشد ترکیبی سالانه پرداخت‌های رمزارزی به ۱۷ درصد برسد. این رشد فزاینده، نشان‌دهنده یک تغییر پارادایم در دنیای پرداخت است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

شرایط نشان می‌دهد که ارائه‌دهندگان سنتی خدمات پرداخت باید این فرصت را مغتنم بشمارند تا با استفاده از اعتبار و برند معتبر کسب شده طی دهه‌ها، خدمات پرداخت رمزارزی را معرفی کنند و به موقعیت برند دست یابند. بنابراین، هرچه زودتر وارد این عرصه شوند، فرصت بیشتری برای پیشتازی و بهره‌برداری از پتانسیل کسب محصولی متمایز و تحول‌آفرین خواهند داشت.

در آینده‌ای نه چندان دور، ممکن است شاهد آن باشیم که پرداخت با رمزارز به امری عادی و روزمره تبدیل شود. این تحول، نه تنها تجربه خرید ما را دگرگون خواهد کرد، بلکه می‌تواند به ایجاد یک سیستم مالی فراگیرتر و کارآمدتر در سطح جهانی منجر شود. شرکت‌هایی که امروز در این عرصه پیشگام هستند، بدون شک در آینده از مزایای رقابتی آن بهره‌مند خواهند شد. اما سوال اصلی این است که آیا کسب‌وکارهای سنتی نیز می‌توانند خود را با این تغییرات وفق دهند و از این قافله عقب نمانند؟ پاسخ به این سوال، آینده صنعت پرداخت و شکل‌گیری اقتصاد دیجیتال آینده را رقم خواهد زد.