رئیس سازمان بورس: طبق توافقات، بانک مرکزی عهدهدار تنظیمگری رمزارز خواهد بود
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد پیرو توافق با رئیس کل بانک مرکزی،…
۲۵ شهریور ۱۴۰۴
مجری نظارت و ساماندهی استخراج رمزدارایی توانیر: مزارع مجاز درخواستی برای احداث نیروگاه ارائه نکرده‌اند
۲۵ شهریور ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۹ دقیقه
هادی سفیدمو، مجری نظارت و ساماندهی استخراج رمزدارایی شرکت توانیر، در گفتگو با پیوست اعلام کرد ماینینگ غیرمجاز ۲۲۰۰ مگاوات از برق کشور را در اختیار گرفته است. از نگاه او ریشه این مشکل در نبود همکاری بین نهادی است و سازمان‌هایی مانند صمت، گمرک، مرزبانی یا وزارت ارتباطات اگر همکاری بیشتری می‌کردند این بحران به این شکل پیش نمی‌آمد. از طرفی سفید مو در این گفتگو به صورت گرفتن برخی تخلفات در مزارع دارای مجوز اشاره می‌کند و به گفته او تاکنون مزارع مجاز درخواستی برای احداث نیروگاه و تولید برق مصرفی خود به توانیر ارائه نکرده‌اند.
در حال حاضر آمار متنوعی از سوی توانیر و وزارت نیرو در مورد ماینینگ منتشر شده که بعضا با یکدیگر اختلاف دارند. برآورد کلی از سهم ماینینگ در مصرف برق کشور چقدر است؟
در حال حاضر، ماینرهای مجاز خاموش هستند. بر اساس دستوری که از پانزدهم خرداد ماه صادر کردیم، این مراکز تا پانزدهم مهر ماه خاموش بوده و فقط سیستم‌های امنیتی و اعلام حریق آنها فعال است. برآورد ما این است که ماینینگ غیرمجاز در کشور بین ۲۰۰۰ تا ۲۲۰۰ مگاوات مصرف برق دارد. این آمار برای سال جاری است و به طور میانگین می‌توان گفت حدود ۲۲۰۰ مگاوات مصرف برق ماهانه توسط ماینرهای غیرمجاز ثبت شده است.
با توجه به اینکه ماینینگ به عنوان یک صنعت در مصوبه هیئت وزیران به تصویب رسیده، توانیر در زمینه مدیریت بار شبکه چه اولویتی برای این صنعت قائل است؟
مدیریت بار را در زمان پیک انجام می‌دهیم و در ایام اوج مصرف، طبق دستوری که صادر کردیم، این صنعت تعطیل و خاموش است. بنابراین، مدیریت بار به صورت مستقیم روی آن انجام نمی‌شود. اما در زمستان، اگر با کمبود مواجه شویم و نیاز به مدیریت بار داشته باشیم، این صنعت نیز مانند سایر صنایع مشمول قطعی برق خواهد شد.
توانیر برای مدیریت بار در تابستان و زمستان چه اقداماتی برای مقابله با ماینرهای غیرمجاز انجام داده و این اقدامات چقدر موثر بوده است؟
کار ما در مقابله با ماینینگ غیرمجاز سخت است؛ زیرا این مراکز از برق غیرمجاز استفاده می‌کنند. یعنی هم فعالیت ماینینگ و هم برق مصرفی آنها غیرمجاز است. به همین دلیل، شناسایی آنها دشوار می‌شود. ما می‌دانیم که در یک محله ماینینگ انجام می‌شود، اما چون با سایر مصارف مخلوط است، اگر بخواهیم برق آن محله را قطع کنیم، برق سایر مشترکین نیز قطع می‌شود. البته به استاندارهای استان‌های آلوده به این پدیده اعلام کرده‌ایم و اگر کمک نکنند شاید به ناچار مجبور به خاموش کردن مناطق بیشتری شویم تا عدالت برقرار شود. زیرساخت برای قطع برق به صورت منطقه‌ای وجود دارد، اما نمی‌توانیم به طور دقیق مشخص کنیم که کدام خانه، مغازه یا واحد صنعتی در حال انجام ماینینگ غیرمجاز است و تنها می‌توان محدوده را مشخص کرد.
در همکاری با ماینرهای مجازی که مجوز گرفته‌اند، به جز اعلام خاموشی‌ها، آیا اقدام دیگری برای کمک به مدیریت شبکه انجام شده است؟
مزارع قانونی وقتی مجوز به آنها دادیم به آنها گفتیم شما چهار ماه و در اوقات محدودیت برق ندارید و با همین شرایط قبل قبول کردند و مجوز هم صادر شده برای مزارعی که امکان تولید برق از طریق نیروگاه‌های خورشیدی و تجدیدپذیر را دارند و می‌توانند از همان برق برای ماینینگ خود استفاده کنند مجوز صادر شده ولی هنوز مزرعه‌ای به این شکل وجود ندارد. نکته‌ای که وجود دارد این است که در تابستان آنقدر برق تولیدی تجدیدپذیر خوب خریداری می‌شود و قیمت بالایی دارد که حتی ماینر هم ترجیح می‌دهد که استخراج انجام ندهد و برقش را در شبکه به مشتری و مشترک بفروشد چون قیمت بهتر و درآمد بهتری دارد.
آیا توانیر نقش مستقیمی در اجرای این مصوبه هیات وزیران در مورد ماینینگ برای خود در نظر گرفته است؟
مصوبه هیات وزیران در مورد استخراج تکلیف هر کدام از دستگاه‌ها را مشخص کرده است اما در شرایط فعلی تمامی کار بر دوش وزارت نیرو و توانیر افتاده است. فعالیت ماینرها شبکه را زیر فشار برده و همین امر موجب آسیب به شبکه می‌شود. وزارت صمت، ارتباطات، نفت، اداره کل استاندارد و سازمان اموال تملیکی و گمرک هر کدام اگر وظایفی که در مصوبه بر دوششان است را به خوبی انجام می‌دادند فشار روی شبکه و ما کاهش می‌یافت.
دیگر نهادهایی که اسم آنها در مصوبه آمده سهم خودشان را انجام نمی‌دهند؟
خیر. اگر صمت نظارت کافی بر مزارع مجازش انجام می‌داد و جلوی تخلفاتش را می‌گرفت، کار ما راحت‌تر بود چون بخشی از تخلفات در مزارع مجاز اتفاق می‌افتد. اگر گمرک واردات کشور را کنترل می‌کرد، شاید قاچاق از مبادی رسمی وارد نمی‌شد و اگر پلیس مرزبانی مبادی قاچاق را کنترل می‌کرد شاید اصلا ماینری وارد نمی‌شد که بخواهد این اتفاقات برایش بیافتد. بنابراین جمیع دستگاه‌ها باید کمک کنند تا بتوانیم با این پدیده مقابله کنیم. الان نیروهای نظامی و امنیتی و دستگاه قضا کمک می‌کنند ولی کمک کاملی نیست.
اشاره کردید به ظرفیت‌هایی برای استفاده از انرژی تجدیدپذیر. واقعاً توانیر به این معتقد است که با رفتن مزارع مجاز به این سمت، می‌شود به مدیریت بار شبکه کمک کرد؟
طبق دستورالعملی که توسط وزارت نیرو ابلاغ شده، مزارعی که متقاضی استخراج رمزارز با استفاده از برق تجدیدپذیر هستند، باید پنج برابر درخواست رمزارز را ظرفیت خورشیدی نصب کنند. یعنی اگر یک مگاوات برای استخراج رمزارز درخواست دارند، باید حتما پنج مگاوات نیروگاه خورشیدی احداث کنند. در این صورت، ما می‌توانیم به آنها برق بیست و چهار ساعته بدهیم و به شبکه نیز کمک می‌شود. این دستورالعمل ابلاغ شده و این ظرفیت وجود دارد.
ظرفیت دیگر هم فکر می‌کنم بورس انرژی بود، درست است؟
بله، این هم یکی از ظرفیت‌ها است که می‌توانند برق مورد نیاز خود را از بورس با آن قیمت خریداری کنند.
یک نگرانی که فعالان این حوزه در بورس انرژی دارند، قیمت تمام شده برای آنهاست. به نظرشان غیرمنطقی می‌آید و می‌گویند کارمزدهایی مثل انتقال شبکه، این قیمت را غیرمنطقی می‌کند.
خیر عملا غیرمنطقی نمی‌شود، شاید سودشان کمتر می‌شود. هرچند که به هر حال اگر دوستان بتوانند از بورس انرژی هم خریداری کنند، باتوجه به مشکل تامین برق در تابستان شاید نتوانیم به آنها برق بدهیم. ولی در غیر از تابستان، قیمت برق بورس به میزان تابستان نیست و قابل استفاده و بهره‌برداری است و حاشیه سود خوبی برایشان دارد.
تجربه تعامل شما با این ماینرهای مجاز چگونه بوده است؟ فعالان می‌گویند درخواست احداث نیروگاه داشته‌اند و حتی گفته شده ماینرها حاضر هستند در زمان پیک برق تولیدی را به شبکه به صورت رایگان ارائه دهند. چرا این پیشنهادها مورد استقبال واقع نشده؟
یکی دیگر از روش‌های تامین برق مزارع مجاز رمزارز، احداث نیروگاه فقط برای استخراج رمزارز است و این ظرفیت وجود دارد ولی هنوز کسی متقاضی این موضوع نبوده برای این کار و درخواستی دریافت نکردیم.
داریم در مورد همان ظرفیتی صحبت می‌کنیم که در مصوبه هیات وزیران دیده شده است؟
بله، روی مصوبه هیئت وزیران به توانیر اعلام شده که ماینرها با این روش می‌توانند برق خود را تامین کنند. به صورت کلی پنچ روش برای تامین برق در این مصوبه دیده شده است.
یکی از مشکلاتی که به نظر می‌رسد توانیر با آن درگیر است، کنتورهای قدیمی در خانه‌هاست که هوشمند نیستند. آیا برنامه‌ای در توانیر وجود دارد که شبکه به صورت کلی، نه فقط کنتورها، به سمت هوشمندسازی و پایش هوشمندتر برود تا مدیریت مصرف داشته باشد؟
این موضوع در حیطه کاری من نیست، ولی سیاست‌های توانیر مبنی بر هوشمندسازی شبکه وجود داشته و الان هم دارد. به هر حال، اولویت‌ها و شرایطی وجود دارد که این کار انجام می‌شود. ولی اینکه الزاماً همه کنتورهای مشترکان بخواهد هوشمند شود، به هر حال هم زمان زیادی می‌خواهد و هم منابع زیادی برای این کار می‌خواهد. ولی به هر حال ضریب نفوذ هوشمندسازی در شبکه دارد افزایش پیدا می‌کند و به همین دلیل هم ما می‌توانیم بگوییم که در این محدوده، در این شهرک، در این گوشه شهر، استفاده غیرمجاز داریم و تلفات شبکه به دلیل اختلاف غیر مجاز رشد کرده‌است.
فکر می‌کنید در دوره‌های بعدی گرما و سرما، اگر بقیه نهادها ورود نکنند، احتمال دارد این مشکل برطرف نشود یا بدتر هم بشود؟
وقتی بحث غیرمجاز مطرح می‌شود، عملا کار از کنترل خارج است. یعنی فعالیت در چهارچوب اتفاق نمی‌افتد که ما بتوانیم با آن برخورد کنیم. وقتی این اتفاق می‌افتد، باید به هر حال ورود کنیم و از طرفی هم کشف آنها زمان‌بر است. سایر دستگاه‌ها باید به ما کمک کنند. این پدیده، کاری نیست که فقط برخوردش با وزارت نیرو یا توانیر باشد. کما اینکه باتوجه به برخوردهایی که صورت گرفته، بخشی از ماینینگ غیرمجاز به سمت استفاده از تولید برق با گاز غیرمجاز با استفاده از ژنراتور رفته است.
این موضوع برای ماینرهای خانگی است؟
بیشتر در واحدهای صنعتی و کشاورزی این کار را می‌کنند. مشترک را پیدا کردیم که مشترک برق نبوده اما مشترک گاز بوده و به صورت غیرمجاز از آن برای استخراج رمزارز استفاده کرده است.
آیا ماینرهای خانگی بجز برای شبکه برق، خسارتی هم ایجاد کرده‌اند؟
امسال بیش از پنج مورد آتش‌سوزی داشتیم که باعث شده اموال مردم به خاطر استفاده زیاد از ماینر و بی‌دقتی در نوع استفاده، از بین برود. این اتفاقات در مناطق شهری رخ داده است. آتش‌نشانی به ما اطلاع داده شده که علت آتش‌سوزی در این محل، وجود ماینر غیرمجاز و حرارتی بوده که این ماینر ایجاد کرده است. به هر حال، ماینرها حرارت بسیار زیادی دارند و صدای بسیار زیادی هم دارند. اگر جایی کولر بیست و چهار ساعته حتی در زمستان فعالیت می‌کند، یکی از دلایل آن، وجود ماینر است.
این یعنی اگر همکاری بین نهادها شکل نگیرد، وضعیت ماینینگ می‌تواند بدتر هم بشود؟
به هر حال، پدیده‌ای که ما الان داریم با آن مقابله می‌کنیم، پدیده‌ای است که به طور مستقیم به پول و قیمت بیت‌کوین وابسته است. وقتی که قیمت بیت‌کوین رشد کرده و به عددی بالای صد و ده هزار دلار رسیده، یعنی هر اتفاقی ممکن است بیافتد و حتماً باید همه نهادها کمک کنند تا با برخورد، جلوی آن را بگیریم. با همین شیب رشد و با نرخ ارز، قطعاً ما با مشکلات بیشتری مواجه خواهیم شد.
از شهروندان محترم و متعهد خواهش می‌کنم که از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۵۱۲۱ به ما کمک کنند و مراکز غیرمجاز را به ما اطلاع دهند و از پاداش یک میلیون تا دویست میلیون تومانی بهره‌مند شوند. ماینر غیرمجاز، ماینری است که در اماکن شهری و روستایی مشغول فعالیت باشد. ماینرهای مجاز فقط در نواحی صنعتی، مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی قابلیت فعالیت دارند و غیر از این مناطق، اگر هموطنان ماینری را مشاهده کردند، آن ماینر غیرمجاز است و باید با آن برخورد شود.
زیرساخت شبکه برق شهرک‌های صنعتی مربوط به همان شهرک‌هاست و تبعاتی برای مشترکین مجاور ندارد. اما در شهرها و روستاها، وقتی باری به این شکل وارد شبکه ما می‌شود، باعث آسیب دیدن به لوازم خانگی همسایه‌ها و مشترکین مجاور می‌شود.
ارسال دیدگاه