اپل با پروژه World Knowledge Answers و تحول سیری به بخش جستجوی هوش مصنوعی ورود می‌کند از همکاری تا رقابت سازنده آیفون با گوگل

به گزارش پیوست، اپل به دنبال عرضه خدمتی است که این شرکت را در رقابت مستقیم با گوگل، مالک بزرگترین موتور جستجوی جهان، قرار می‌دهد و سیستم‌عامل این شرکت و دستیار صوتی سیری را به گزینه‌ای برای جستجوی اطلاعات تبدیل خواهد کرد. این ویژگی به گفته گورمن ماهیتی شبیه به ChatGPT، خلاصه‌های هوش مصنوعی در جستجوی گوگل و برخی اپلیکیشن‌های جدید خواهد بود.

اپل و عقب‌ماندگی در عصر هوش مصنوعی

معرفی دستیار صوتی سیری در سال ۲۰۱۱ به انقلابی در تعامل انسان و ماشین بدل شد. با این حال، در سال‌های بعدی رقبایی چون الکسا، دستیار صوتی گوگل و به تازگی ربات‌های مبتنی بر مدل‌های بزرگ زبانی از جمله حالت صوتی ChatGPT، عملکردی بسیار فراتر از سیری را برای کاربران به ارمغان آورده‌اند.

در حالی که ChatGPT، Claude و جمنای گوگل مکالمه‌ای طبیعی، جست‌وجوی جامع و تحلیل پیشرفته را برای کاربر ممکن می‌سازند، سیری همچنان در پاسخ به پرسش‌های پیچیده یا جست‌وجوهای عمومی اغلب به نتایج گوگل یا دیگر منابع وابسته است.

این عقب‌ماندگی، اپل را در موقعیت دشواری قرار داده و این شرکت با پروژه جدیدش به دنبال تغییر شرایط است. اپل همچنین از گذشته بر حفظ حریم خصوصی تاکید داشته و از اجرای پردازش‌های عظیم مبتنی بر داده روی سرورهای خارجی خودداری کرده است. چنین رویکردی از سوی سازنده آیفون باعث شده تا نسبت به رقبایی چون گوگل و مایکروسافت، سرعت کمتری در استفاده از مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) داشته باشد.

پروژه World Knowledge Answers؛ گامی به سوی جست‌وجوی بومی

طبق گزارش‌ها، اپل قصد دارد سیری را از یک دستیار صوتی ساده به یک پلتفرم جامع تبدیل کند که توانایی پاسخ‌گویی مستقیم به پرسش‌های کاربران را داشته باشد. این سرویس نه‌تنها در سیری بلکه در مرورگر سافاری و ابزار جست‌وجوی اسپات‌لایت نیز ادغام خواهد شد.

طبق گزارش بلومبرگ خدمتی که اپل در حال توسعه آن است قابلیت پشتیبانی از متن، تصویر و ویدیو را دارد و نتایج جستجوی چند رسانه‌ای را در قلب خود جای می‌دهد تا محتوایی غنی در اختیار کاربر قرار گیرد. علاوه بر این سیستم جدید اپل همانند گوگل از خلاصه‌سازی هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا پاسخی کوتاه، دقیق و قابل فهم‌تر از نسخه فعلی سیری در اختیار کاربران قرار گیرد.

با این حال اپل در تلاش است تا حتی در عصر هوش مصنوعی نیز آوازه برای تاکید بر حریم خصوصی را حفظ کند و داده‌های شخصی کاربر در این سیستم تنها از طریق مدل‌های بومی اپل پردازش می‌شوند و حداقل این دسته از داده‌ها به سرور‌های خارجی منتقل نخواهند شد.

علاوه بر این سیستم جستجوی جدید برای ارائه پاسخ کامل همزمان از اینترنت و داده‌های درون دستگاه استفاده می‌‌کند و کاربر در واقع موتور جستجویی برای داده‌‌های داخلی نیز در اختیار دارد.

نقش جمنای و گوگل در خدمت جدید گوگل

همانطور که پیشتر نیز گزارش‌هایی از همکاری با گوگل در بخش هوش مصنوعی منتشر شده بود که براساس آن گوگل در حال توسعه‌ نسخه‌ای خاص از جمنای برای کاربرد‌های شرکت اپل است، گزارش جدید گورمن نیز استفاده همکاری این دو غول فناوری را تایید می‌کند.

طبق این گزارش بخشی از فناوری لازم برای این تحول، از طرف گوگل تامین می‌شود. دو شرکت توافق کرده‌اند که اپل مدل زبانی جمنای را آزمایش و برای بهبود سیری استفاده کند. این مدل روی سرورهای اختصاصی اپل موسوم به Private Cloud Compute اجرا خواهد شد.

با این حال گورمن می‌گوید اپل همزمان در حال بررسی گزینه‌های دیگر نیز بوده است. برای نمونه، شرکت انتروپیک که به تازگی به ارزش‌گذاری ۱۸۳ میلیارد دلاری رسید با مدل Claude در مقطعی پیشتاز این مذاکرات بود، اما به دلیل درخواست مالی بیش از ۱.۵ میلیارد دلار در سال، این همکاری به نتیجه نرسید. به نظر گوگل شرایط مالی مناسب‌تری را پیشنهاد داده و به همین دلیل به گزینه اصلی اپل تبدیل شده است.

این همکاری در حالی شکل می‌گیرد که هفته گذشته دادگاهی در آمریکا به اپل اجازه داد قرارداد قدیمی خود با گوگل را برای قرار دادن این موتور جست‌وجو به عنوان پیش‌فرض در آیفون‌ها ادامه دهد. این قرارداد سالانه حدود ۲۰ میلیارد دلار درآمد برای اپل درآمد دارد و انتشار خبر صدور این رای باعث جهش ارزش سهام گوگل و اپل شد. بنابراین، در حالی که اپل به‌تدریج در حال ایجاد رقیب برای گوگل است، همچنان به شراکت سودآور فعلی پایبند می‌ماند.

بازطراحی سیری؛ از «Linwood» تا «LLM Siri»

اپل چند سال است که برای بازسازی کامل سیری تلاش می‌کند اما این پروژه با تاخیر مواجه شده است. این پروژه داخلی با نام‌های Linwood و LLM Siri شناخته می‌شود و شامل سه مؤلفه اصلی است:

1. Planner: تفسیر ورودی صوتی یا متنی و تصمیم‌گیری درباره پاسخ مناسب.
2. Search System: که به جست‌وجو در داده‌های وب یا محتوای دستگاه می‌پردازد.
3. و Summarizer: که قرار است نتایج به‌دست آمده را به پاسخی روشن و خلاصه برای کاربر تبدیل کند.

این معماری جدید به سیری اجازه می‌دهد تا علاوه بر ارائه پاسخ‌های عمومی، وظایف پیچیده‌تری مانند ناوبری دقیق در منوهای آیفون یا یافتن فایل‌های خاص را نیز برعهده گیرد و یک دستیار صوتی با موتور جستجوی پیشرفته باشد.

محصولات جانبی و مسیر آینده

گزارش گورمن می‌گوید اپل تنها به بازطراحی سیری اکتفا نکرده است و این شرکت همچنین در حال کار روی موارد دیگری همچون یک اپلیکیشن چت‌بات مستقل برای جست‌وجو است و اگرچه تمرکز اصلی شرکت روی ادغام در سیستم‌عامل است، اما اپل احتمال عرضه یک برنامه جداگانه را بررسی می‌کند.

اپل همچنین پس از بازطراحی سیستم‌عامل خود حالا به دنبال تحول در طراحی بصری دستیار صوتی است و گورمن می‌گوید این تحول تا نیمه اول سال آینده میلادی (۲۰۲۶) ظاهر سیری را تغییر می‌دهد. سازنده آیفون علاوه بر این در حال کار روی یک عامل هوش مصنوعی مختص حوزه سلامت است که با یک اشتراک پولی در سال ۲۰۲۶ عرضه خواهد شد و نسل جدید دستگاه‌های خانگی این شرکت نیز به نسخه پیشرفته‌تر سیری برای تعامل طبیعی و بهتر مجهز می‌شوند.

رقابت در بازار جست‌وجوی هوش مصنوعی

با معرفی World Knowledge Answers، اپل به طور مستقمی وارد رقابت با بازیگران تازه‌ای چون پرپلکسیتی، گوگل و اوپن‌ای‌آی می‌شود. جالب آنکه اپل تابستان گذشته در حال بررسی برای خرید استارت‌آپ پرپلکسیتی بود اما در نهایت از این تصمیم منصرف شد و ترجیح داد محصول اختصاصی خود را عرضه کند.

در سطح کلان، اقدام جدید اپل می‌تواند توازن قدرت در بازار جست‌وجو را تغییر دهد. گوگل در حال حاضر با «AI Overviews» یا خلاصه‌های هوش مصنوعی، مایکروسافت با ادغام Copilot در بینگ، و اوپن‌ای‌آی با جستجوی پیشرفته از طریق ChatGPT جایگاه‌های متمایز از اپل را برای خود دست و پا کرده‌اند. ورود اپل با بیش از یک میلیارد کاربر آیفون، می‌تواند برهم‌زننده توازن فعلی در این بازار باشد.

با این حال یکی از مشکلات اساسی اپل در مسیر توسعه این پروژه، خروج گسترده نیروهای ماهر و استعداد‌ها از شرکت است. از ابتدای تابستان تاکنون، بیش از ۱۰ عضو تیم Foundation Models یا مدل‌های بنیادی از اپل جدا شده‌اند. در یکی از مهم‌ترین تحولات رهبر این گروه، رومینگ پنگ، با بسته پیشنهادی بیش از ۲۰۰ میلیون دلاری به متا پیوست.

همچنین چند تن از محققان برجسته این تیم به شرکت‌های رقیب مانند اوپن‌ای‌آی و انتروپیک ملحق شده‌اند. این موج خروج استعدادها زنگ خطری برای اپل محسوب می‌شود و ممکن است توانایی شرکت در پیشبرد سریع پروژه‌های هوش مصنوعی را تحت تاثیر قرار دهد.

با این حال انتشار گزارش بلومبرگ در کنار رای مثبت دادگاه در پرونده گوگل، به نظر توجه سرمایه‌گذاران را جلب کرده و سهام اپل روز چهارشنبه ۳.۸ درصد رشد کرد و به ۲۳۸.۴۷ دلار رسید که بزرگ‌ترین افزایش یک‌روزه در نزدیک به یک ماه اخیر است.

چشم‌انداز پروژه جدید اپل: از همکاری تا رقابت با گوگل

اپل با پروژه World Knowledge Answers به دنبال آن است که نه‌تنها عقب‌ماندگی خود در حوزه هوش مصنوعی را جبران کند، بلکه در بلندمدت جایگاهی کلیدی در بازار جست‌وجوی نسل جدید به دست آورد.
این شرکت علاوه بر همکاری استراتژیک با گوگل همچنان بر حفظ حریم خصوصی که یکی از برتری‌های رقابتی اپل است، تاکید دارد و برنامه‌های بزرگ اپل برای تحول در سیری ممکن است به لطف بیش از یک میلیارد کاربر سخت‌افزاری می‌تواند جایگاه ویژه‌ای را برای این شرکت در عصر هوش مصنوعی رقم بزند.

با این حال، چالش‌هایی همچون ریزش استعدادها، هزینه‌های بالای توسعه و ضرورت متمایزسازی نسبت به رقبایی چون گوگل و اوپن‌ای‌آی از جمله موانع احتمالی در این مسیر محسوب می‌شوند.

در نگاه کلی اگر پروژه مذکور در موعد مقرر (در حالی که پیش از این تحول سیری و عرضه قابلیت‌های هوش مصنوعی با تاخیر گسترده روبرو شد) و با کیفیتی بالا عرضه شود، می‌تواند یکی از مهم‌ترین تغییرات استراتژیک اپل در یک دهه اخیر باشد و جایگاه این شرکت را در بخش «جست‌وجوی هوش مصنوعی» تثبیت کند. اما در صورت تاخیر یا ضعف خدمات اپل در قیاس با رقبا، این شرکت بیش از در معرض انتقاد قرار خواهد گرفت و ممکن است از جدید‌ترین موج فناوری کنار گذاشته شود.