معاون وزیر اقتصاد لو رفتن اطلاعات ۴۰۰ صرافی را رد کرد
معاون وزیر اقتصاد ماجرای لو رفتن اطلاعات ۴۰۰ صرافی ایرانی از مسیر همکاری با FATF…
۱۲ شهریور ۱۴۰۴
۱۲ شهریور ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۴ دقیقه
وزارت بازرگانی ایالات متحده به تازگی اقدام به انتشار دادههای تولید ناخالص داخلی (GDP) واقعی آمریکا بر بستر ۹ بلاکچین عمومی کرده است؛ اقدامی که هدف آن افزایش شفافیت، تغییرناپذیری دادهها و همچنین جلب اعتماد رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، پس از نارضایتی او از دادههای منتشر شده عنوان شده است. این ابتکار پس از آن مطرح شد که ماه گذشته انتشار آمار ضعیف بازار کار توسط اداره آمار کار (BLS)، که زیر نظر وزارت کار فعالیت دارد، با واکنش تند ترامپ همراه شد و در نهایت به برکناری رئیس آن نهاد منجر گشت.
به گزارش پیوست به نقل از امریکنبنکر، وزارت بازرگانی طی بیانیهای اعلام کرد دادههای منتشرشده روی بلاکچینها همان اطلاعات قدیمی است که از رشد اقتصادی منتشر میشد و همواره در گزارشهای فصلی GDP درج میگردید، اما این بار در قالبی جدید و مبتنی بر فناوری دفترکل توزیعشده ارائه شده است تا به گونهای شفاف و غیرقابل تغییر قابل رویت و بررسی باشد.
گزارش اخیر رشد ۳.۳ درصدی GDP را در سهماهه دوم سال نشان میدهد؛ رقمی که به گفته هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا، «نشانهای از قدرت اقتصاد ایالات متحده است» و بهگونهای منتشر شده که دیگر امکان تغییر یا دستکاری در آن وجود ندارد.
این پروژه شامل دو بخش اصلی بود. نخست، فایل PDF گزارش تولید ناخالص داخلی فصلی با استفاده از یک هش به نام SHA-256 تبدیل به یک «اثر انگشت دیجیتال» شد؛ این هش در واقع یک شناسه منحصربهفرد است که هرگونه تغییر در محتوای فایل را بلافاصله آشکار میسازد.
در مرحله دوم، رقم کلیدی رشد ۳.۳ درصدی GDP بهصورت جداگانه استخراج و همراه با اثر انگشت فایل روی بلاکچینها قرار گرفت.
وزارت بازرگانی این دو دسته داده را بهطور همزمان روی ۹ بلاکچین عمومی از جمله بیتکوین، اتریوم، سولانا، ترون، استلار، آوالانچ، آربیتروم وان، پالیگان PoS و آپتیمیسم منتشر کرد. برای اجرای این فرآیند، شرکتهای فعال در حوزه دادههای بلاکچینی مانند Pyth و Chainlink نقش «اوراکل» را بر عهده داشتند. در جهان بلاکچین اوراکلها در واقع پیامبران داده از جهان واقعی به قراردادهای هوشمند هستند و دادههای مد نظر را به شبکههای بلاکچینی منتقل میکنند.
علاوه بر این، صرافیهای بزرگ جهان کریپتو از جمله Coinbase ،Gemini و Kraken نیز در انتشار دادهها بر بستر بلاکچین ایفای نقش کردند.
به گفته لوتنیک، این اقدام نه تنها باعث میشود تا «حقیقت اقتصادی آمریکا» غیرقابل تغییر و دستکاری شود، بلکه نشاندهنده عزم واشنگتن برای تبدیل ایالات متحده به «پایتخت بلاکچین جهان» است. او در بیانیهای افزود: «واقعیت اقتصادی [رشد چشمگیر ایالات متحده] به شکلی ثبت شده که هیچکس قادر به انکار یا تحریف آن نیست و همه باید اذعان کنند که رشد ۳.۳ درصدی اقتصاد آمریکا دستاورد چشمگیری محسوب میشود.»
این تصمیم همچنین پاسخی مستقیم به انتقادات ترامپ پس از گزارشهای بحثبرانگیز BLS تلقی میشود. رئیسجمهور آمریکا بارها نسبت به دقت و بیطرفی برخی آمارهای اقتصادی ابراز تردید کرده و خواستار استفاده از روشهایی شده تا از دستکاری یا ارائه نادرست دادهها جلوگیری شود.
نکته مهم در پروژه وزارت بازرگانی آن است که دادهها روی بلاکچینهای عمومی و بدون نیاز به مجوز (Permission-less) منتشر شدهاند. در چنین شبکههایی همه افراد میتوانند به دادهها دسترسی داشته باشند و در نتیجه شفافیت و اعتماد بیشتری را شاهد هستیم. این در حالی است که صنعت مالی در بیشتر موارد به استفاده از بلاکچینهای خصوصی یا مبتنی بر مجوز (Permissioned) تمایل دارد، زیرا در فعالیتهای بانکی و پرداختی حفظ محرمانگی و کنترل دسترسی اهمیت بالایی دارد.
به بیان دیگر، در حالی که وزارت بازرگانی به دنبال حداکثر شفافیت و دسترسپذیری برای عموم مردم است، بانکها و موسسات مالی بهطور سنتی ترجیح میدهند از شبکههایی استفاده کنند که تنها نهادهای تاییدشده امکان ورود به آنها را دارند تا از افشای اطلاعات حساس جلوگیری شود.
انتشار دادههای رسمی اقتصادی بر بستر بلاکچین میتواند سرآغاز موجی جدید در حکمرانی دادهها باشد. این فناوری با ترکیب شبکههای همتا به همتا، رمزنگاری پیشرفته و ذخیرهسازی توزیعشده، امکان ایجاد دفاتر مشترکی تغییرناپذیر را فراهم میکند که همه مشارکتکنندگان در صحت آن توافق دارند و هرگونه تغییری از سوی طرفین به سادگی قابل مشاهده است.
اگرچه این پروژه در گام نخست تنها شامل یک فایل PDF و یک رقم کلیدی است، اما بسیاری از کارشناسان آن را آزمایشی مهم برای حرکت در مسیر شفافیت اقتصادی میدانند که شاید حتی دیگر شاخصهای کلان آمریکا را نیز شامل شود و شاید شاهد پیروی دیگر کشورها از این الگوی انتشار داد نیز باشیم؛ در چنین آیندهای شهروندان و سرمایهگذاران بهطور مستقیم و بدون واسطه به دادههای دولتی تغییرناپذیر دسترسی خواهند داشت.