صندوق نوآوری و شکوفایی در بازه زمانی مرداد ۱۴۰۳ تا مرداد ۱۴۰۴ بیش از ۲…
۴ شهریور ۱۴۰۴
گوگل‌پلی هویت توسعه‌دهندگان را رصد می‌کند؛ راه فرار ایرانی‌ها بسته شد
۵ شهریور ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۷ دقیقه
وضعیت انتشار اپلیکیشن‌های ایرانی در ۶ماهه گذشته در گوگل‌پلی سخت‌تر شده است. اکنون مراحل احراز هویت برای انتشار اپلیکشن در گوگل‌پلی به گونه‌ای است که اطلاعات هویتی فرد مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر فرد یا شرکت از کشورهای تحریمی آمریکا باشد، انتشار اپلیکیشن امری غیرممکن به نظر می‌رسد.
به گزارش پیوست، میلادنوری برنامه‌نویس و توسعه‌دهنده اپ‌های ایرانی معتقد است: ۶ ماه گذشته شرایط برای توسعه‌دهندگان ایرانی بسیار سخت شده است. اکنون در قوانین احراز هویت توسعه‌دهندگان، به دقت مدارک شناسایی فرد مورد بررسی قرار می‌گیرد.
به گفته نوری در گذشته این امکان وجود داشت که با یک کارت اعتباری متعلق به کشور دیگر از تحریم‌های مالی عبور کرد اما اکنون برای تایید هویت افراد حتی پاسپورت آنها نیز بررسی می‌شود.
نوری با اشاره به این موضوع که بازارگاه‌های ایرانی در نتیجه تحریم‌های همیشگی به وجود آمده‌اند توضیح می‌دهد: «در سال ۱۳۹۶ گوگل‌پلی تصمیم گرفت برخی از اپ‌های ایرانی را حذف کند. در آن زمان تحلیل برخی این بود که به دلیل تحریم‌های حوزه بانکی برخی از اپلیکیشن‌ها حذف شدند این درحالی است که برخی از اپ‌های حذف شده ماهیت خدماتی و رایگان داشتند و اصلا درگاه پرداختی که مربوط به بانک تحریم شده باشد نداشتند.»
او درباره شیوه احراز هویت تازه گوگل‌پلی می‌گوید: «احراز هویت برای کاربران شخصی یا شرکت‌های توسعه دهنده اپلیکیشن اجباری شده است که این اقدام برای تمام توسعه‌دهندگان دنیا صدق می‌کند. در این راستا اطلاعات احراز هویت توسعه‌دهندگان از شماره حساب پرداختی آنها برداشته می‌شود در نتیجه دیگر نمی‌توان تنها با یک کارت بانکی که برای مثال از کشور ترکیه گرفته شده است تحریم‌ها را دور زدن و این نوع احراز هویت تبدیل به یک مانع بزرگ برای توسعه‌دهدگان ایرانی شده است که نمی‌توان به سادگی از آن عبور کرد.»
او در ادامه می‌گوید: «تنها ایرانیانی که دارای اقامت از یک کشور دیگر هستند امکان احراز هویت بدون مشکل را دارند. قوانین احرازهویت حتی با توجه به کشور توسعه‌دهنده اپلیکیشن تغییر می‌کند. این نکته قابل ذکر است که توسعه‌دهندگان ایرانی نمی‌توانند از اقامت موقت نیز استفاده کنند زیرا پاسپورت توسعه‌دهنده و نحوه اقامت او مورد بررسی قرار می‌گیرد.»
ارسال پیام هشدار برای کاربران
اما به نظر می‌رسد مشکلات توسعه‌دهندگان ایرانی به اینجا هم ختم نمی‌شود. گوگل‌پلی به واسطه قوانین امنیتی تازه‌ای که ایجاد کرده است برای کاربرانی که اپلیکیشن‌ها را از پلتفرم‌های دیگر از جمله بازارگاه‌ها و سایت‌ها دانلود کرده‌اند، پیام هشدار ارسال می‌کند؛ این درحالی است که اپلیکیشن حتی ممکن است اساسا دچار ایراد امنیتی هم نباشد.
نوری درباره این اقدام امنیتی توضیح می‌دهد: «اپلیکیشن‌هایی که در گوگل پلی منتشر نشده‌اند، توسط سیستم امنیتی گوگل به عنوان اپلیکیشن ناشناس شناخته شده و دسترسی‌هایشان محدود می‌شود. یکی دیگر از موارد این است که گوگل، علاوه بر سخت‌گیری در احراز هویت، بررسی دقیقی روی ترم‌ها و شرایط اپلیکیشن‌ها دارد. اپلیکیشن‌هایی که در گوگل پلی آپلود می‌شوند، تمام ترم‌ها و مجوزهایشان چک می‌شود. برای برخی مجوزها، مستنداتی مثل ویدئو و توضیحات لازم است. مثلاً اپلیکیشن اعلام نرخ ارز نمی‌تواند به دسترسی‌های نامرتبط دسترسی داشته باشد. برای برخی مجوزها، گوگل می‌خواهد توسعه‌دهنده سابقه فعالیت در آن حوزه را نشان دهد. این برای اپلیکیشن‌هایی که به دسترسی‌های حساس مثل آنتی ویروس نیاز دارند، اهمیت دارد.»
میلاد نوری در ادامه توضیح می‌دهد که برای انتشار یک اپلیکیشن گوگل‌پلی مدرک ویدئویی در خواست کرده است. نوری درباره مشکلی که ارائه این مدرک ایجاد می‌کرد توضیح می‌دهد: «تمام سابقه و فعالیت‌هایمان در زمینه اطلاع‌رسانی کلاهبرداری‌ها در سایت‌ها و منابع ایرانی منتشر شده بود و گوگل به دلیل تحریم‌ها به این سایت‌ها دسترسی نداشت. به همین دلیل روند تأیید اپلیکیشن دشوار شده بود.»
نوری در پایان صحبت‌هایش می‌گوید: «برخی از اپلیکیشن‌های ایرانی از تمام موانع گوگل‌پلی عبور می‌کنند اما تحریم‌های بانکی همچنان به عنوان یک مانع بزرگ مانع فروش این اپ‌ها در خارج از کشور می‌شوند و در نتیجه بازار چندین میلیاردی که می‌توانست برای توسعه‌دهندگان ایرانی وجود داشته باشد از بین می‌رود. نوری می‌گوید حالا گوگل‌پلی تنها به عنوان یک ویترین برای توسعه‌دهندگان ایرانی عمل می‌کند تا خیال کاربران را از امنیت اپلیکیشن راحت کند.»
رئیس کمیسیون بازی نصر: ایده‌های بزرگ را کنار می‌گذاریم
ابوالفضل صادق مدیرعامل استودیو بازی‌سازی تتراپازل و رئیس کمیسیون بازی سازمان نظم صنفی رایانه‌ای تحریم‌ها را به عنوان عاملی برای کندی فعالیت توسعه‌دهندگان ایرانی معرفی می‌کند.
به گفته او بسیاری از فعالان ترجیح می‌دهند از فناوری‌های به‌روز صرف‌نظر کنند. صادق توضیح می‌دهد: «برای مثال، استفاده از سرویس‌های ابری یا ابزارهای بازاریابی بین‌المللی بسیار دشوار یا حتی غیرممکن شده است. نتیجه این موضوع کاهش کیفیت محصول نسبت به آن چیزی است که در ذهن داریم، زیرا ابزارهای استاندارد جهانی در دسترس نیستند.»
تنها گوگل‌پلی نیست که به دلیل تحریم‌ها توسعه‌دهندگان ایرانی را پشت درهای بسته می‌گذارد. بلکه ابزارهایی مانند گوگل‌ادز و گوگل آنالیتیکس که به عنوان دو ابزار مکمل برای بهبود توسعه اپلیکیشن مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز با محدودیت مواجه هستند؛ گوگل ادز از داخل ایران فیلتر است و استفاده از گوگل آنالیتیکس به دلیل تحریم‌ها با سختی همراه است.
صادق در این باره می‌گوید: «این مسئله تأثیر بسیار منفی داشته است. ابزارهای آنالیتیکس، تبلیغات، تست A/B و سرویس‌های یکپارچه‌سازی گوگل برای بهبود تجربه کاربری ضروری هستند. نبود این ابزارها باعث شده اپلیکیشن‌های ایرانی نتوانند به سطح استاندارد جهانی برسند، حتی اگر ایده و طراحی‌شان عالی باشد.»
او در ادامه با مثال ساختن چرخ از نو ادامه می‌دهد و می‌گوید هزینه‌های بالای سرویس‌های دلاری باعث شده است توسعه‌دهندگان از نو ابزارهای مورد نیاز خود را بسازند که این موضوع زمان زیادی را از آنها گرفته است.
باخت درآمدی توسعه‌دهندگان ایرانی به تحریم‌ها
صادق در ادامه درباره ازدست‌رفتن درآمد بالقوه توسعه‌دهندگان که در نتیجه محدودیت‌ها اتفاق می‌افتد می‌گوید: «شاید بتوان گفت حداقل ۶۰ تا ۷۰ درصد درآمد بالقوه ما از بین رفته است. ما نمی‌توانیم به‌راحتی از کاربران خارجی پول دریافت کنیم، حتی وقتی محصول ما کیفیت رقابت جهانی دارد. این مسئله باعث شده بیشتر وقت و انرژی ما صرف یافتن راه‌هایی برای دورزدن تحریم‌ها یا مشکلات مالی شود و در نتیجه تمرکز روی توسعه محصول از بین می‌رود.»
رئیس کمیسیون بازی نصر توضیح می‌دهد که موانع اخیر درنتیجه باعث ازبین‌رفتن انگیزه فرار مغزها در توسعه فناوری و توسعه اپلیکیشن می‌شود: «وقتی توسعه‌دهنده شاهد این است که باوجود توانایی فنی، نمی‌تواند جایگاه شایسته‌ای پیدا کند و درآمدش متوقف می‌شود انگیزه او کاهش خواهد یافت. بسیاری از توسعه‌دهندگان تنها برای این که بتوانند محصولاتشان را بدون دغدغه و موانع موجود منتشر کنند مهاجرت می‌کنند که این روند باعث خروج نیروهای متخصص و کاهش امید به آینده در داخل کشور می‌شود؛ حتی بسیاری از نیروها نیز برای دسترسی آزاد به اینترنت به کشورهای همسایه مهاجرت کرده‌اند.»
صادق می‌گوید موانع موجود بارها مسبب کنارگذاشتن پروژه‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر می‌شوند و توسعه‌دهندگان را به‌سوی پروژه‌های کوچک‌تر سوق می‌دهند.
او در این باره توضیح می‌دهد: «بارها ایده‌های بزرگ را کنار گذاشته‌ایم، چون می‌دانستیم انتشار جهانی یا جذب سرمایه برای آنها غیرممکن است. در نتیجه، مجبور شده‌ایم بیشتر روی پروژه‌های محلی و کوچک کار کنیم. این موضوع چشم‌انداز آینده را محدود کرده است، زیرا نمی‌توانیم رقابت جدی جهانی داشته باشیم.»
مدیرعامل تتراپازل می‌گوید محصول ایرانی در نتیجه استفاده‌نکردن از ابزارهای مناسب مورد نیاز دچار باگ می‌شود و کیفیت کمتری نسبت به محصولات خارجی دارد که همین موضوع اعتماد کاربران را کاهش می‌دهد: «این چرخه معیوب باعث می‌شود جامعه به سمت استفاده از نمونه‌های خارجی گرایش پیدا کند و عقب‌ماندگی فناوری در ایران بیشتر شود.»
صادق همچنین توضیح می‌دهد حضور غیر رسمی توسعه‌دهندگان ایرانی در گوگل‌پلی باعث ازدست‌رفتن بازار جهانی برای آنها می‌شود که این موضوع ضربه مستقیم به اقتصاد دیجیتال ایران است. به اعتقاد صادق در صورتی که موانع رفع شوند می‌توان وارد بازار جهانی شد و جذب سرمایه کرد.
او در نهایت درباره راهکارهای موجود برای بهبود شرایط توسعه‌دهندگان اپلیکیشن گفت: «در سطح ملی، دولت می‌تواند مسیرهایی برای حمایت مالی و قانونی از توسعه‌دهندگان ایجاد کند؛ مانند تسهیل دسترسی به سرویس‌های خارجی از طریق واسطه‌های رسمی. در سطح بین‌المللی، هر حرکت برای کاهش تنش‌ها و رفع تحریم‌ها تاثیر مثبت مستقیمی بر حوزه فناوری خواهد داشت. در نهایت، اگر دغدغه‌های مالی و محدودیت‌های دسترسی کاهش یابد، توسعه‌دهندگان ایرانی می‌توانند روی نوآوری و رقابت جهانی تمرکز کنند. رفع تحریم‌ها می‌تواند باعث جهش اقتصاد دیجیتال کشور شود و وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش دهد.»
ارسال دیدگاه