بازگشت فناوری به مسیر رشد؛ هوش مصنوعی و رایانش ابری، بازیگران اصلی آینده صنعت

صنعت فناوری بین ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ با چالش‌هایی مانند تورم بالا، نرخ بهره افزایشی و ناپایداری اقتصاد جهانی مواجه شد که کاهش تقاضا، ارزش بازار و نیروی کار را به دنبال داشت. با این حال، تحلیل‌ها و نسخه ۲۰۲۴ چشم‌انداز Deloitte نشان می‌دهد که بخش فناوری در مسیر بازگشت به رشد متوسط است؛ ۶۲٪ مدیران فناوری معتقد بودند صنعت در سال ۲۰۲۴ «سالم» یا «بسیار سالم» خواهد بود و زمان مناسبی برای ریسک‌پذیری بیشتر شرکت‌ها است.

در اواسط دهه، صنعت فناوری آماده رشد است؛ پیش‌بینی می‌شود هزینه‌های جهانی فناوری اطلاعات در ۲۰۲۵ بیش از ۹ درصد افزایش یابد و بخش‌های مرکز داده، نرم‌افزار و هوش مصنوعی با نرخ‌های دو رقمی رشد کنند. با وجود نوسانات اقتصادی و تعدیل نیرو در ۲۰۲۴، سرمایه‌گذاری در نوآوری، هوش مصنوعی و امنیت سایبری، فرصت‌های جدیدی ایجاد کرده و رقابت‌پذیری شرکت‌ها را حفظ می‌کند. توصیه‌ها برای تمرکز بر نوآوری، توسعه محصولات ابری و هوش مصنوعی و تنوع زنجیره تأمین همچنان کاربردی و حیاتی باقی مانده است. برخی از موضوعات مهم که انتظار می‌رود در سال آینده و فراتر از آن نقش قابل توجهی داشته باشند عبارتند از:

حفاظت از آینده با ارتقاء مدیریت ریسک

صنعت فناوری همچنان با چالش‌های پیچیده‌ای روبرو است که شامل تهدیدات امنیت سایبری، تنش‌های ژئوپولیتیکی و مسائل مرتبط با تغییرات اقلیمی می‌شود. با توجه به حجم بالای دارایی‌های فکری و داده‌های مشتریان، شرکت‌های فناوری هدف اصلی حملات سایبری هستند. همچنین، پذیرش سریع هوش مصنوعی مولد، آسیب‌پذیری‌های جدیدی ایجاد کرده است، به ویژه که کمتر از یک چهارم پروژه‌های هوش مصنوعی به طور کافی محافظت می‌شوند. تنش‌های ژئوپولیتیکی ممکن است برخی شرکت‌های فناوری را وادار کند تا زنجیره تأمین خود را به کشورهای دیگر منتقل کنند. همچنین، این شرکت‌ها احتمالاً موقعیت جغرافیایی تامین‌کنندگان خود را برای مدیریت بهتر ریسک‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی بررسی خواهند کرد.

افزایش اعتماد برای تسریع پذیرش و بهره‌برداری از هوش مصنوعی مولد

هوش مصنوعی مولد باعث تغییرات چشمگیر در کسب‌وکارها شده است، از جمله در عملیات داخلی و مشتری، توسعه محصول و ارائه خدمات. بر اساس نظرسنجی‌های اخیر Deloitte، مدیران کسب‌وکار و فناوری دید واقع‌بینانه‌ای نسبت به کسب ارزش واقعی از این فناوری دارند و کارکنان نیز افزایش بهره‌وری را گزارش می‌کنند. با این حال، مسائل مربوط به اعتماد مانند حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها، کیفیت داده‌ها، تبعیض و دقت، مانع اصلی در مسیر پذیرش هوش مصنوعی مولد توسط شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان است. بنابراین، رهبران فناوری باید این چالش‌ها را در نظر گرفته و راهکارهایی برای افزایش اعتماد و تسریع پذیرش این فناوری بیاندیشند.

تغییر بنیادین نرم‌افزار با استفاده از هوش مصنوعی مولد

رهبران فناوری نسبت به پتانسیل تحول‌آفرین ابزارهای هوش مصنوعی مولد نسبت به مدیران سایر صنایع دید مثبتی دارند. یکی از دلایل این موضوع، استفاده گسترده شرکت‌های فناوری از دستیارهای هوش مصنوعی برای کمک به برنامه‌نویسان در نوشتن و آزمایش کد است که می‌تواند میلیاردها دلار افزایش بهره‌وری در آمریکا به همراه داشته باشد. گام بعدی در توسعه نرم‌افزار ممکن است شامل «هوش مصنوعی عامل‌محور» باشد؛ یعنی عوامل هوش مصنوعی خودران که قادرند با حداقل نظارت انسانی وظایف پیچیده را انجام دهند. هوش مصنوعی مولد تنها در فرآیند ساخت نرم‌افزار تحول ایجاد نمی‌کند، بلکه نحوه تعامل کاربران با نرم‌افزارها را نیز از طریق تجربه‌های مبتنی بر گفتگو به جای فرم‌ها و کلیک‌های سنتی تغییر خواهد داد.

افزایش دوباره توجه به رایانش ابری خصوصی

با رشد پروژه‌های سنگین و داده‌محور هوش مصنوعی مولد، مدیریت بهینه هزینه‌های ابری برای کسب‌وکارها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هم‌زمان، نیاز به حفظ امنیت داده‌ها و رعایت مقررات، به‌ویژه هنگام استفاده از داده‌های محرمانه برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، افزایش می‌یابد. به همین دلایل، انتظار می‌رود در سال آینده شرکت‌ها علاقه تازه‌ای به استفاده از فضای ابری خصوصی پیدا کنند. در این مسیر، ارائه‌دهندگان فناوری باید راهکارهایی ساده و کارآمد برای محیط‌های ابری ترکیبی (عمومی،خصوصی) ارائه دهند تا پاسخگوی این نیاز باشند.

تطبیق با نیازهای مشتریان سازمانی از طریق ادغام‌، تملک و همکاری‌های راهبردی

سازمان‌ها بیش‌ از گذشته به راهکارهای جامع و یکپارچه نیاز دارند که بتواند اولویت‌های متنوع کسب‌وکار آن‌ها را پوشش دهد. این نیاز شامل ادغام در زیرساخت‌های پیچیده چندابری و پشتیبانی از فرآیندهای تخصصی با اپلیکیشن‌های سفارشی است. برای پاسخ به این تقاضا، بسیاری از شرکت‌های فناوری پیش‌بینی می‌کنند در سال آینده معاملات با ارزش بالاتر، مانند تملک شرکت‌های دیگر، افزایش یابد. همچنین برخی به جای ادغام سنتی، به سمت همکاری‌های استراتژیک و سرمایه‌گذاری‌های مشترک روی آورده‌اند تا با ترکیب توانمندی‌ها، راهکارهای کامل‌تری به بازار ارائه دهند.

پاسخ به تغییرات جدید مالیاتی و مقرراتی

در سال ۲۰۲۵، صنعت فناوری با اجرای قوانین مالیاتی جدید جهانی مانند حداقل مالیات، گزارش‌دهی کشور به کشور و صدور فاکتور الکترونیکی روبه‌رو خواهد شد که نیازمند به‌روزرسانی سیستم‌های ثبت، گزارش و ERP شرکت‌هاست. شرکت‌های فعال در چندین کشور نیز باید انطباق با مقررات حریم خصوصی و محتوای دیجیتال را حفظ کنند، موضوعی که تمرکز بر حکمرانی داده و تاب‌آوری اطلاعات را ضروری می‌کند. هم‌زمان، با اولویت دادن به امنیت، قابلیت اطمینان و اعتماد، شرکت‌ها می‌توانند هم عملکرد داخلی را بهبود دهند و هم رشد بیشتری در سال پیش‌رو رقم بزنند

حفاظت از آینده با تقویت مدیریت ریسک

در سال ۲۰۲۵، شرکت‌های فناوری با تهدیدهای سایبری فزاینده، تنش‌های ژئوپولیتیکی و چالش‌های زیست‌محیطی مواجه هستند. رشد اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و رایانش ابری، حملات سایبری را تشدید کرده و بازار امنیت سایبری را به ۲۰۰ میلیارد دلار رسانده است؛ بنابراین استفاده از امنیت چندلایه، رمزگذاری قوی و اعتماد صفر ضروری است. هم‌زمان، هوش مصنوعی مولد و رایانش کوانتومی فرصت‌ها و تهدیدهای تازه‌ای ایجاد می‌کنند و نیاز به رمزنگاری مقاوم در برابر کوانتوم افزایش یافته است. شرکت‌ها برای کاهش ریسک‌های ژئوپلیتیکی و زیست‌محیطی، تنوع‌بخشی به تأمین‌کنندگان، انتقال تولید به مناطق کم‌خطر و طراحی زیرساخت‌های مقاوم را در دستور کار دارند.

اعتماد‌سازی برای افزایش پذیرش و بهره‌مندی از هوش مصنوعی تولیدی (Gen AI)

هوش مصنوعی تولیدی (Gen AI) در شرکت‌های فناوری سریع‌تر از سایر صنایع به‌کار گرفته شده و تقریباً یک‌سوم رهبران فناوری از پذیرش سریع آن خبر داده‌اند، در حالی که این رقم در دیگر صنایع تنها ۱۱ درصد است. با وجود مزایا در عملیات، توسعه محصول و امنیت سایبری، نگرانی‌هایی مانند اشتباهات پرهزینه و سوگیری‌ها ممکن است روند پذیرش را کند کند. شرکت‌های «سازنده اعتماد» با تمرکز بر مدیریت داده، حاکمیت، امنیت و شفافیت، عملکرد بهتری دارند و ۴۰٪ از شرکت‌های فناوری در این گروه قرار دارند؛ این اعتماد نه تنها بهره‌وری و نوآوری را افزایش می‌دهد، بلکه باعث افزایش اعتماد مصرف‌کننده و استفاده بیشتر از فناوری می‌شود.

اهمیت مدیریت داده‌ها در جلب اعتماد مصرف‌کنندگان هوش مصنوعی تولیدی

اعتماد کاربران به هوش مصنوعی تولیدی ارتباط مستقیم با شفافیت و کنترل داده‌ها دارد. طبق نظرسنجی Deloitte، تنها ۱۷٪ کاربران سیاست‌های حریم خصوصی و مدیریت داده‌ها را «بسیار شفاف» می‌دانند و در این گروه ۶۹٪ اعتماد بالایی به حفظ امنیت داده‌های خود دارند. در مقابل، از ۸۳٪ دیگر که شفافیت و کنترل را کم می‌دانند، تنها ۱۶٪ اعتماد بالا و ۴۴٪ اعتماد پایین گزارش کرده‌اند. این داده‌ها نشان می‌دهد ارائه‌دهندگان AI باید علاوه بر امنیت، شفافیت و سهولت مدیریت داده‌ها را نیز افزایش دهند تا اعتماد و پذیرش کاربران رشد کند.

تحول نرم‌افزار با استفاده از هوش مصنوعی تولیدی

تا پایان ۲۰۲۴، شرکت‌های فناوری آمریکا سریع‌تر از سایر صنایع از هوش مصنوعی تولیدی استفاده کرده‌اند؛ بیش از ۱۸٪ از آن‌ها در تولید کالا یا خدمات بهره می‌برند و تمرکز ویژه‌ای بر کدنویسی، تست نرم‌افزار و عوامل خودمختار دارند. ابزارهای کدنویسی هوش مصنوعی به افزایش بهره‌وری و تسهیل وظایف کمک می‌کنند و گام بعدی حرکت به سمت هوش مصنوعی خودکفا است. هم‌زمان، هزینه جهانی خدمات ابری عمومی در ۲۰۲۴ به ۸۰۵ میلیارد دلار رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۲۸ دو برابر شود. در این میان، ابرهای خصوصی و ترکیبی برای مدیریت بهتر منابع، داده‌های حساس و الزامات قانونی اهمیت یافته و با رشد محاسبات لبه، تقاضا برای محیط‌های ترکیبی افزایش یافته است، هرچند چالش‌هایی مانند هزینه سخت‌افزار و کمبود تخصص نیز وجود دارد

سازگاری با نیازهای مشتریان سازمانی از طریق ادغام‌ها و مشارکت‌ها

با پیش‌بینی رشد ۱۴ درصدی صنعت نرم‌افزار در سال آینده، شرکت‌های فناوری باید محصولات و نیروی کار خود را بازنگری کنند تا از فرصت‌ها بهره ببرند. موفقیت به درک چالش‌های پذیرش فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی تولیدی و ارائه راه‌حل‌های جامع، انعطاف‌پذیر و قابل ادغام با زیرساخت‌های چندابری وابسته است. کمبود نیروی متخصص و فشار برای توسعه داخلی یا خرید باعث شده شرکت‌ها به سمت ادغام‌ها و M&A برای دستیابی به توانمندی‌های نوآورانه تمایل بیشتری داشته باشند، به‌طوری که ۴۰٪ شرکت‌های فناوری انتظار رشد معاملات را در سال آینده دارند.

معاملات بزرگ فناوری در مسیر تقویت قابلیت‌های هوش مصنوعی

در سال ۲۰۲۴، شرکت‌های فناوری با معاملات و شراکت‌های استراتژیک، توانمندی‌های خود در زیرساخت، نرم‌افزار، امنیت و هوش مصنوعی را تقویت کردند. نمونه بارز آن، خرید ۲۸ میلیارد دلاری Splunk توسط Cisco است که تحلیل داده و امنیت سایبری را یکپارچه کرده است. این همکاری‌ها به مشتریان راه‌حل‌های جامع و ساده‌تر ارائه می‌دهند و برای شرکت‌ها امکان بهبود محصولات، بهره‌برداری از تخصص شرکا و گسترش بازار را فراهم می‌کنند، در حالی که واحدهای غیرضروری ممکن است واگذار شوند تا منابع روی اولویت‌های اصلی متمرکز شود.

مواجهه با تغییرات جدید مالیاتی و نظارتی

در یک سال و نیم آینده، شرکت‌های فناوری با چالش‌های اجرای مقررات مالیاتی و دیجیتال مواجه خواهند شد. دستورالعمل «ستون دوم» OECD حداقل مالیات ۱۵٪ و گزارش‌دهی دقیق درآمد و مالیات را برای شرکت‌های چندملیتی الزامی می‌کند، در حالی که قوانین اتحادیه اروپا مانند DAC 7 و EU AI Act گزارش تراکنش‌ها، حفاظت از داده‌ها و محدودیت‌های هوش مصنوعی را وضع کرده‌اند. این مقررات، شرکت‌ها را ملزم می‌کنند استراتژی‌های ثبت داده، حاکمیت اطلاعات و ERP خود را بازنگری کنند و با استفاده از سیستم‌های پیشرفته و هوشمند، داده‌ها را متمرکز، تحلیل و گزارش‌دهی کنند تا انطباق قانونی و مدیریت ریسک تضمین شود.