متخصصان و مدیران صنعت فناوری معتقدند که با وجود تکرار مداوم بحث هوش مصنوعی و…
۲ اسفند ۱۴۰۳
۳۰ بهمن ۱۴۰۳
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
شرکت xAI، استارتآپ هوش مصنوعی تحت مالکیت ایلان ماسک، از مدل جدید هوش مصنوعی خود با نام Grok 3 رونمایی کرد؛ مدلی که ماسک آن را «باهوشترین هوش مصنوعی روی زمین» توصیف کرده است.
به گزارش پیوست، این مدل جدید، که بهبود چشمگیری در تواناییهای پردازشی و استدلالی دارد، در آزمونهای ریاضی، علوم و کدنویسی عملکردی بهتر از جمنای شرکت گوگل، DeepSeek V3 (از شرکت دیپسیک)، Claude از شرکت انتروپیک و GPT-4o از اوپنایآی را به ثبت رسانده است.
بلومبرگ میگوید مدل Grok-3 به عنوان یک نسخه ارتقایافته نسبت به مدلهای قبلی، ۱۰ برابر توان بیشتری نسبت به Grok-2 را در اختیار دارد و با دادههای آموزشی بیشتری آموزش دیده است. xAI این مدل را در یک مرکز داده عظیم در ممفیس، تنسی، که شامل ۲۰۰,۰۰۰ واحد پردازشی گرافیکی (GPU) است، آموزش داده است. ماسک میگوید این مدل از مجموعه دادههای گستردهتری نسبت به نسخههای قبلی استفاده کرده است و مواردی مثل دادههای متنی عمومی، مجموعه دادههای علمی و حتی اسناد حقوقی را شامل میشود.
یکی از نقاط قوت کلیدی Grok-3 در مقایسه با سایر مدلهای هوش مصنوعی، توانایی آن در پردازش و تحلیل عمیقتر دادههاست. ماسک همچنین با تاکید بر اجتناب از سوگیری در این مدل هوش مصنوعی میگوید، Grok-3 میتواند حقیقت را بدون در نظر گرفتن مسائل سیاسی یا ملاحظات اجتماعی بیان کند. او در جریان معرفی این مدل گفت:«Grok-3 یک هوش مصنوعی حقیقتجو است، حتی اگر این حقیقت با جریانهای سیاسی رایج در تضاد باشد.»
قابلیتی جدیدی که ماسک برای مدل جدید گراک در نظر گرفته است در واقع همان ویژگیهایی هستند که شرکتهایی مثل اوپنایآی، گوگل یا حتی دیپسیک چین پیش از این رونمایی کردهاند اما ماسک میگوید گراک عملکرد بهتری در این زمینهها دارد.
یکی از مهمترین قابلیتهایی که همزمان با Grok-3 معرفی شد، قابلیت جستجوی عمیق یا DeepSearch است؛ یک موتور جستجوی هوشمند مبتنی بر استدلال منطقی که عملکردی مشابه ابزارهای تحقیقاتی پیشرفته مانند ChatGPT Deep Research دارد.
این قابلیت همانند رقبای خود فراتر از یک جستجوی ساده عمل میکند و اطلاعات را از سایتهای مختلف و شبکه اجتماعی ایکس جمعآوری خواهد کرد. این ابزار همچنین همانند رقبایی همچون دیپسیک، فرایند تفکر و استدلال را برای شفافیت بیشتر به کاربر نمایش میدهد.
قابلیت جدید هوش مصنوعی گراک میتواند دادهها را تحلیل کند و به ایدهپردازی یا جمعبندی برای کاربر بپردازد. کاربران میتوانند از این قابلیت در زمینههای تحقیقاتی، تحلیل دادههای مالی، کدنویسی و امور علمی کمک بگیرند.
استارتآپ هوش مصنوعی ماسک همچنین از دو نسخه ویژه برای وظایف استدلالمحور رونمایی کرده است. نسخه بزرگ و اصلی این مدلها Grok-3 Reasoning نام دارد که به گفته تککرانچ عملکرد بهتری را نسبت به بهترین نسخه مدل o3-mini اوپنایآی (o3-mini-high) در چندین بنچمارک از جمله یک سنجه جدید ریاضیاتی به نام AIME 2025 به ثبت رسانده است.
مدل کوچکتر این xAI برای وظایف استدلالی نیز Grok-3 mini Reasoning نام دارد که با رویکردی شبیه به مدلهای اوپنایآی نامگذاری شده است.
هر دو مدل میتوانند با فعال کردن حالت “Think” یا “Big Brain” پردازشهای عمیقتری انجام دهند. در این حالتها، مدل قبل از ارائه پاسخ، چندین مرتبه فرآیندهای استدلالی را بررسی میکند تا دقت خروجی افزایش یابد.
سری جدید همچنین مدل کوچکتری به نام Grok-3 Mini را در خورد دارد. این مدل نسخه فشردهای از مدل اصلی است که از لحاظ سرعت عملکرد بهتری دارد و برای مکالمات روزمره و تحلیلهای سریع مناسب است. همچنین، ماسک اعلام کرد که نسخههای آینده Grok قابلیتهای صوتی را شامل میشوند
استارتآپ هوش مصنوعی ماسک همچنین در حال توسعه یک حالت صوتی یا Voice Mode است که به کاربران اجازه میدهد با هوش مصنوعی مکالمه صوتی برقرار کنند. انتظار میرود این قابلیت طی چند هفته آینده عرضه شود.
شرکت xAI همچنین به دنبال عرضه مدلهای بیشتری به صورت متنباز است. این شرکت اولین نسخه Grok را پیشتر به صورت متنباز منتشر کرده است و حالا در تلاش است تا به زودی مدل Grok-2 را نیز به صورت متنباز منتشر کند و پس از پایداری Grok-3، این نسخه را نیز در دسترس توسعهدهندگان قرار خواهد داد.
مشترکان نسخه ۲۲ دلاری پریمیوم پلاس شبکه اجتماعی ایکس اول از همه به Grok-3 دسترسی پیدا میکنند و دیگر قابلیتهای این هوش مصنوعی مخصوص اشتراکی به نام SuperGrok خواهد بود. این اشتراک با هزینه ۳۰ دلار در ماه یا ۳۰۰ دلار سالانه عرضه یشود و کاربران با استفاده از آن به تعداد بیشتری پرسش استلالمحور، جستجوی عمیق (DeepSearch) و تولید نامحدود تصاویر دسترسی خواهند داشت.
براساس نتایج ارائه شده توسط xAI، Grok-3 در آزمونهای استاندارد عملکرد بهتری نسبت به مدلهای مطرح رقبا داشته است. این آزمونها شامل:
اگرچه مدلGrok-3 با پیشرفتهای قابلتوجهی همراه است اما چالشهایی را همچنان پیش روی خود دارد. این مدل، همانند رقبایی دیگر باید مشکلاتی را در کنترل کیفی پاسخها برطرف کند. با وجود بهینهسازیها، همچنان امکان وجود خطا در استدلالها و دادههای مدل وجود دارد.
علاوه بر این عرضه مدلهای پیشرفتهای همچون دیپسیک R1 از چین نشان داد که مدلهای هوش مصنوعی را میتوان با هزینه پایینتر و عملکرد رقابتی عرضه کرد و از این رو شرکتهای آمریکایی از جمله xAI نیز باید برای کاهش هزینهها تلاش کنند. همچنین ماسک مدعی بیطرفی Grok-3 در مسائل سیاسی و اجتماعی است اما به سختی میتوان معیاری برای این بیطرفی و سنجش آن در نظر گرفت.