یازدهمین جشنواره فناوری اطلاعات: هوش مصنوعی، طلای اقتصاد مدرن

به گزارش پیوست، در یازدهمین جشنواره فناوری اطلاعات کشور، کارشناسان و فعالان حوزه فناوری بر تحولات فناوری‌های نوین در حوزه هوش مصنوعی اشاره کردند. آن‌ها بر ضرورت به کار گرفتن کاربردهای عملی آن در بهینه‌سازی فرآیندهای سازمانی و مدیریت منابع انسانی تاکید کردند و به تحلیل روندهای آینده این فناوری تحول‌ساز در کشور پرداختند.

متخصصان و مدیران کسب‌وکارها از صنایع مختلف، تجربه‌ها و دیدگاه‌های خود را درباره نقش هوش مصنوعی در ایجاد فرصت‌ها و حل چالش‌های جاری به اشتراک گذاشتند. آنها از تأثیرات این فناوری بر بازار کار و سازمان‌های ایرانی ترسیم کردند و با وجود این جشنواره‌ها به فرصت ایجاد پیوند میان دانشگاه و صنعت، با هدف تسریع پذیرش فناوری‌های پیشرفته در اکوسیستم کسب‌وکار کشور اشاره کردند.

هوش مصنوعی؛ کالای طلایی اقتصاد مدرن و فرصتی برای آینده ایران

حامد تاجدین، بنیان‌گذار آچاره و مدیرعامل هلدینگ سانا،‌ ایشان درباره روند شکل‌گیری و توسعه هوش مصنوعی از نگاه اقتصادی صحبت کردند. او توضیح داد که هر فعالیت اقتصادی شامل سه عنصر اصلی؛ اطلاعات (دیتا)، منابع، و سرمایه انسانی است. این عناصر در طول تاریخ، از شکل‌گیری بازارهای اولیه تا شرکت‌ها و پلتفرم‌های مدرن، نقش اساسی داشته‌اند.

تاجدین گفت: در واقع،‌ بازارهای اولیه بر اساس تبادل اطلاعات و منابع شکل گرفتند و به‌عنوان نخستین ساختارهای اقتصادی نقش مهمی در خلق ارزش ایفا کردند. در دوره‌های بعدی، شرکت‌ها به‌عنوان نهادهایی برای بهینه‌سازی این سه عنصر مذکور پدید آمدند. نمونه‌هایی مانند ایران‌خودرو و دیجی‌کالا نشان‌دهنده این مدل سازمانی هستند. در عصر حاضر، پلتفرم‌هایی مانند اوبر و آمازون با تمرکز بیشتر بر اطلاعات و پردازش آن، توانسته‌اند این عناصر را با کارایی بالاتری کنار هم قرار دهند، به‌گونه‌ای که نقش نیروی کار و منابع سنتی در ساختار این کسب‌وکارها به‌مرور کمرنگ‌تر شده است.

او تاکید کرد: اطلاعات، مهم‌ترین کالای اقتصادی امروز است. اطلاعات برخلاف سایر کالاها می‌تواند بارها و بارها پردازش شود و همچنان ارزش خود را به ویژه در دنیای AI حفظ کند. به‌عنوان مثال، آمازون با استفاده از داده‌های کاربران و سیستم‌های هوشمند توانسته پیشنهادهای دقیقی ارائه دهد که بخش بزرگی از آن‌ها منجر به خرید می‌شود.

بنیان‌گذار آچاره گفت: هوش مصنوعی با ورود به حوزه‌هایی مانند مالی، حمل‌ونقل و خدمات، از طریق استفاده از داده‌های بزرگ توانسته است فرآیندها و تصمیم‌گیری‌ها را بهینه کند و همین امر موجب افزایش چشمگیر سرمایه‌گذاری‌ها در این زمینه شده است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که این فناوری تا سال ۲۰۳۰ تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی خواهد داشت؛ به طوریکه ایده‌های کسب‌وکارهایی که به همراه هوش مصنوعی نیست قدرت متقاعد کردن سرمایه‌گذاران بزرگ دنیا را نخواهند داشت.

او اشاره کرد: با این حال، ایران هنوز در مراحل اولیه بهره‌برداری از هوش مصنوعی قرار دارد و با چالش‌هایی مانند کمبود داده‌های کافی و عدم توسعه پلتفرم‌های قوی روبه‌رو است. با این وجود، استفاده از دستگاه‌های هوشمند و تولید داده‌های بیشتر می‌تواند به تسریع توسعه این حوزه کمک کند. در نهایت، ایجاد اکوسیستم‌های هوشمند و بهره‌گیری از هوش مصنوعی برای بهبود خدمات و افزایش توان رقابتی با اقتصادهای بزرگ، از اهدافی است که باید در دستور کار قرار گیرد.

نقش کلیدی هوش مصنوعی در تحول صنعت پستی

بابک عقیلی نسب، مدیرعامل مجموعه پستکس، در سخنرانی خود با تأکید بر نقش هوش مصنوعی در تحول صنعت پستی، از دستاوردها و چالش‌های این حوزه گفت. او اشاره کرد: پستکس از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرد و شرکت ما در سال ۱۳۹۷ روزانه ۱۰۰ مرسوله جابجا می‌کرد. اما اکنون این تعداد به بیش از ۱۶ هزار مرسوله در روز رسیده و هدف‌گذاری برای رسیدن به ۴۰ هزار مرسوله در روز انجام شده است. مدیرعامل این مجموعه گفت: تاکنون در این مجموعه لجستیکی حدود ۱۱ همت کالا جابجا کردیم و سود خالص آن در سال ۱۴۰۲ به ۶۰ میلیارد تومان رسیده است؛ در حالی که برای سال ۱۴۰۳ هدف فروش بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان تعیین شده است.

عقیلی‌نسب گفت: علاوه‌بر تمرکز بر هوش مصنوعی برای بهبود صنایع، باید به فرآیندکاوی روی بیاوریم تا با تحلیل فرآیندهای گذشته به کیفیت بهتری در راستای سرویس‌دهی به کاربران دست پیدا کنیم. او بیان کرد: با استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده در صنعت لجستیک، به بهینه‌سازی فرایندها رسیدیم که باعث کاهش خسارت‌های پستی از ۸ میلیارد تومان به ۳۰۰ میلیون تومان شده است. همچنین این فناوری به کاهش هزینه‌ها، بهبود کارایی و کاهش اثرات زیست‌محیطی کمک کرده است.

در بخش گسترش خدمات، او گفت: پست افغانستان و توسعه فعالیت‌ها در کشورهای منا راه‌اندازی کردیم و پستکس نخستین شرکت ایرانی است که موفق به انجام صادرات شده است. همچنین، مدیرعامل این شرکت به ایجاد مرکز نوآوری پست و لجستیک و تمرکز بر پروژه‌های هوش مصنوعی از اولویت‌های آینده این شرکت اشاره کرد.

در پایان عقیلی نسب تأکید کرد: هوش مصنوعی با بهبود تصمیم‌گیری‌ها و فرایندها، آینده خدمات پستی و لجستیک را شکل خواهد داد و از فعالان این حوزه خواست تا از فرصت‌های موجود برای توسعه این فناوری بهره ببرند.

تجربه مشتریان با هوش مصنوعی؛ از تحلیل مکالمات تا خودکارسازی فرآیندها

سهیل تهرانی‌پور، مدیرعامل ساعیان ارتباط، گفت: هوش مصنوعی در بهبود تجربه تماس‌های مشتریان و مراکز تماس تحول بزرگی ایجاد کرده است. او تأکید کرد: هوش مصنوعی می‌تواند تجربه‌های ناخوشایند کاربران را به تعاملات هوشمند و مؤثر تبدیل کند. این فناوری امکان تحلیل و پردازش مکالمات را فراهم می‌کند، به گونه‌ای که اطلاعات تماس‌ها به متن تبدیل شده و قابل جست‌وجو و تحلیل می‌شوند. این قابلیت‌ها، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا نیازها و نگرانی‌های مشتریان را در مقیاس بالا به‌صورت دقیق‌تر بررسی کنند.

او توضیح داد: با استفاده از هوش مصنوعی، می‌توان فرآیندهای تکراری و زمان‌بر را، مانند ثبت سفارش، ارائه اطلاعات پرواز و پاسخگویی به سؤالات متداول خودکار کرد. این فناوری همچنین امکان مسیریابی هوشمند تماس‌ها را فراهم می‌کند و به اپراتورها کمک می‌کند تا روی مسائل پیچیده‌تر تمرکز کنند. تهرانی‌پور اشاره کرد: استفاده از مدل‌های پیشرفته پردازش صوت و تبدیل آن به تصویر، دقت و کارایی سیستم‌های هوش مصنوعی را به طور چشمگیری افزایش داده است.

همچنین مدیرعامل ساعیان ارتباط گفت: چالش‌های پیاده‌سازی هوش مصنوعی در زبان فارسی، شامل کمبود داده‌های محاوره‌ای، محدودیت‌های زیرساختی و تفاوت گویش‌ها می‌شود. برای مقابله با این مشکلات، استفاده از مدل‌های از پیش آموزش‌دیده و داده‌های منبع‌باز پیشنهاد می‌شود. در نهایت، تهرانی‌پور تاکید کرد: سرمایه‌گذاری در این فناوری‌ها و بهبود فرهنگ سازمانی برای پذیرش راه‌حل‌های هوشمند اهمیت بسیار زیادی دارد که هوش مصنوعی می‌تواند صنعت ارتباطات را به سطح جدیدی از کارایی و نوآوری برساند.

طراحی فراگیر؛ همدلی و مسئولیت‌پذیری در توسعه محصولات فناورانه

محمد تکلو، قائم مقام و مدیر محصول کافه‌ بازار، گفت: یکی از اهمیت‌ها و مزایایی که فناوری‌های نوآورانه ایجاد می‌کنند، طراحی فراگیر در محصولات دیجیتال با تمرکز بر هوش مصنوعی است. او توضیح داد: طراحی فراگیر یا Inclusive Design به‌معنای خلق محصولاتی است که برای تمام کاربران، بدون توجه به شرایط جسمی یا موقعیت خاص، قابل استفاده باشد.

او با اشاره به آمار جهانی و داخلی درباره افراد دارای ناتوانی، تاکید کرد: در ایران بیش از ۱۱ درصد جمعیت با نوعی از معلولیت زندگی می‌کنند که این امر اهمیت دسترسی‌پذیری در طراحی محصولات به ویژه تکنلوژی محور را دوچندان می‌کند. تکلو با ذکر مثال‌هایی از تجربه کاربران کافه بازار، توضیح داد: چگونه تغییراتی مانند بزرگ کردن فونت یا پشتیبانی از زبان‌های مختلف می‌تواند تجربه کاربری را برای گروه‌های مختلف بهبود بخشد.

مدیر محصول کافه بازار گفت: هوش مصنوعی می‌تواند در این زمینه نقش اساسی ایفا کند. با استفاده از پردازش داده‌ها و مدل‌های پیشرفته، امکان تحلیل نیازهای کاربران و ارائه راه‌حل‌های هوشمند فراهم می‌شود. برای نمونه، استفاده از هوش مصنوعی در پردازش زبان طبیعی و تحلیل تعاملات کاربران، می‌تواند به بهبود تجربه کاربری و شخصی‌سازی خدمات کمک کند.

او تاکید کرد: در کافه بازار، تلاش شده است این دیدگاه همدلانه به یک فرهنگ سازمانی تبدیل شود. این رویکرد، با استقبال از گوناگونی افراد و رفتار بدون تبعیض، به ساخت محصولاتی منجر شده که شایسته استفاده توسط تمامی کاربران هستند. تکلو گفت: توجه به جزئیات در طراحی محصولات و تاثیر مستقیم آن بر تجربه کاربران و برند اهمیت دارد و از فعالان حوزه فناوری خواست نگاه متفاوتی به نیازهای متنوع کاربران داشته باشند.

تحقق رشد و خلق سرنوشت نوین با پرورش استعداد و نقاط قوت

فرشید اردوانی، مدیرعامل مجموعه فینووا،‌ درمورد درس‌های موفقیت از میان تجربیات خود در حوزه‌های صنعتی و استارت‌آپی گفت: رشد هر فرد از نقاط قوتش آغاز می‌شود؛ استعدادها مانند جوانه‌های یک گیاه هستند که با تغذیه و توجه به شکوفایی می‌رسند. نقاط ضعف نیز فرصت‌هایی برای بهبود و رشد هستند که با رفع آن‌ها می‌توان مسیر موفقیت را هموار کرد. او گفت: شکست‌ها فرصتی برای یادگیری و پیشرفت‌ هستند، اگر به آن دیدگاهی مثل حرکت کردن چرخ‌های ماشین داشته باشیم که با حرکت به سمت عقب ماشین را رو به جلو حرکت می‌دهد.

اردوانی گفت: قوی بودن در کسب‌وکار را در توانایی خلق دستاورد می‌دانم؛ موفقیت‌های ما تنها راهنماهایی برای ادامه مسیر هستند. او بر اهمیت زندگی در لحظه، رها کردن گذشته و تمرکز بر علائم و فرصت‌های زندگی تأکید کرد و گفت: این رویکرد به آرامش و عمق بیشتری در زندگی منجر می‌شود.

مدیرعامل فینووا اشاره کرد: دستاوردهای ماندگار از طریق ترکیب استعدادها با دریافت‌های جدید خلق می‌شود. او گفت: این خلاقیت پایان‌ناپذیر به ما امکان می‌دهد حتی از دل شکست‌ها برخیزیم و مسیرهای جدیدی بسازیم و خالق سرنوشت متفاوت و موفقی باشیم.