گزارش IBM: تلکام فراتر از ارتباطات قدم برداشته است

IBM در گزارشی که درباره نسل جدید ارتباطات منتشر کرده است می‌نویسد بر اساس تخمین شرکت بین المللی داده (IDC)، تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت اشیا تا سال ۲۰۲۵ به ۵۵.۷ میلیارد خواهد رسید که تقریباً ۸۰ زتابایت داده را به همراه خواهد داشت. بنابراین با این رویکرد شرکت‌های مخابراتی می‌توانند از این فرصت استفاده کنند و فراتر از اتصال ساده و فضای ارتباطات همیشگی قدم بگذارند. این موضوع شروعی است که صنعت تلکام به صنایع درحال بهره‌برداری از داده‌های اینترنت اشیا کمک کند.

استفاده از اینترنت اشیا برای بهبود اقتصاد اشیا

برای توسعه این برنامه در صنعت تلکام، برنامه راهبردی با مفهوم «اقتصاد‌ اشیا» باید ایجاد شود. این مفهوم برای اولین بار توسط سازمان رهبری پژوهشی و فکری IBM که با عنوان (IBV) شناخته می‌شود؛ در سال ۲۰۱۵ توصیف شد.

در این نسل جدید از کاربرد‌های فناوری اینترنت‌اشیا، دارایی‌های فیزیکی به بازیگران در بازار‌های دیجیتال تبدیل می‌شوند. از این‌رو این فرآیند این امکان را ایجاد می‌کند که در مواردی مثل پرداخت‌های آنلاین فراتر پیش بروند. یعنی از طریق گوشی‌های هوشمند به پلتفرم‌های پرداخت اینترنت‌اشیا که تراکنش‌های خودکار بین دستگاه‌ها را قدرت می‌بخشند، روی آورده شود.

همچنین در گزارش مدیران ارشد فناوری IBM Institute for Business Value (IBV) در سال ۲۰۲۱، تقریباً دو سوم (۶۴٪) از معاون‌های فنی شرکت‌های مخابرات گفتند که انتظار دارند اینترنت‌اشیا هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت مزایایی را در این راهبرد توسعه فناوری در تلکام ارائه دهد.

ارائه‌دهندگان مخابرات می‌توانند تاریخچه غنی خود را در حوزه اتصال با همگرایی فناوری‌های جدید مانند پروتکل‌های Web 3.0، بلاکچین، 5G، اتوماسیون و هویت‌های غیرمتمرکز ترکیب کرده و دریچه‌ای به سوی دوره‌ای جدید از نوآوری باز کنند.

این شامل گسترش پلتفرم‌های پرداخت اینترنت‌اشیا به بازار‌های اشتراک‌گذاری داده و پشتیبانی هوش مصنوعی می‌شود. درست جایی که شرکت‌ها به خریداران و فروشندگان خدمات و داده تبدیل می‌شوند و دستگاه‌ها شناسایی نیاز‌ها و انجام تراکنش‌ها را بر عهده دارند. فناوری‌ها به صورت موازی به بلوغ رسیده‌اند تا اقتصادی از‌اشیا را امکان‌پذیر کنند که در آن سازمان‌ها بتوانند ارزش داده‌های اینترنت‌اشیا را کشف کنند.

بخش‌های اقتصاد اشیا

اقتصاد اشیا به کسب‌وکارها و مردم کمک می‌کند تا خدمات بهتر و شخصی‌سازی‌شده به مشتریان ارائه دهد. این مفهوم از اقتصاد می‌تواند پرداخت‌ها را آسان‌تر کند؛ از طرفی شرکت‌های مخابراتی و دیگر صنایع می‌توانند با همکاری در راه‌حل‌های پرداخت و تبادل داده‌های اینترنت اشیا، مدل‌های جدید کسب‌وکار ایجاد کنند و از داده‌ها درآمدزایی کنند. این اکوسیستم‌ها می‌توانند مسائل مهمی مثل پایداری، شهرهای هوشمند و مدیریت زنجیره تأمین را بهتر حل کنند.

پلتفرم پرداخت اینترنت اشیا

اقتصاد اشیا با یک پلتفرم پرداخت آغاز می‌شود؛ پلتفرمی که خنثی، غیرمتمرکز و مقیاس‌پذیر باشد. همچنین بر اساس زیرساختی قابل‌ عملکرد شکل بگیرد؛ به همراه استانداردهای مشترک،‌ شبکه‌ای از داده‌ها و خدمات مطمئن که توسط یک اکوسیستم از شرکای بین‌صنعتی ارائه شود. عناصر کلیدی این فناوری شامل موارد زیر است:

فناوری بلاکچین: بنیانی فراهم می‌کند که خنثی و غیرمتمرکز بودن را به همراه دارد. ویژگی‌هایی که برای جلب اعتماد شرکت‌هایی که به پلتفرم متصل می‌شوند، بسیار مهم هستند. یک کتابخانه برنامه‌نویسی شده قراردادهای هوشمند، روش‌های مختلف پرداخت دیجیتال، مانند پرداخت با توکن، همتا به همتا، بانک یا کارت اعتباری را در شرایط از پیش تعیین‌شده ممکن می‌سازد.

هویت‌های دیجیتال غیرمتمرکز: از شناسه‌های غیرمتمرکز (DIDs) استفاده می‌شود، تا یک شناسه منحصربه‌فرد که نماینده یک فرد یا دستگاه در سراسر اینترنت است؛ امکان احراز هویت غیرمتمرکز را فراهم کند. این امر به ایجاد اعتماد در مالکیت داده‌ها کمک می‌کند و امکان پیوند داده‌های مجاز به آن فرد یا دستگاه را فراهم می‌آورد که سپس می‌تواند به صورت ناشناس و با طرف‌های مجاز در اکوسیستم به اشتراک گذاشته شود.

معماری بافت داده (دیتا فابریک): با استفاده از مجازی‌سازی داده‌ها، خطوط انتقال داده شرکت‌کنندگان اکوسیستم را یکپارچه می‌کند تا به منابع مختلف متصل شود. این معماری اطلاعاتی را درباره منبع داده، ماهیت آن، اینکه چه کسی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد و چه زمانی باید بازنشسته شود، ارائه می‌دهد.

از سیستم‌های پرداخت اینترنت اشیا تا بازارهای داده

مولفه بازار، اقتصاد اشیاء را به زندگی می‌آورد. این مولفه اکوسیستم را به فناوری متصل کرده و خدمات واسطه‌گری داده را فراهم می‌کند که به گونه‌ای طراحی شده تا ایمن و مطابق با قوانین باشد. برای کسانی که مالک داده‌ها هستند، داده‌ها را پردازش می‌کنند و برنامه‌های مبتنی بر داده‌ها را توسعه می‌دهند. در واقع، توانایی ذهنی تنها محدودیت در استفاده از موارد کاربردی برای کسب درآمد از داده‌ها بر روی چنین پلتفرمی است.

اما وعده واقعی و چشم‌انداز آینده در استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای تحلیل داده‌های بازار در لحظه و سپس توانمندسازی دستگاه‌ها برای شناسایی چیزهایی با ارزش و متصل کردن خریداران و فروشندگان برای تکمیل تراکنش نهفته است. بازار تمامی نهادهای لازم در اکوسیستم را باتوجه به ظرفیت ناوگان گرد هم می‌آورد، در حالی که هوش مصنوعی شناسایی و فروش ظرفیت اضافی بین اپراتورهای کامیون در بازار را تسهیل می‌کند.

از منظر کسب‌وکار، صاحبان پلتفرم‌های بازار می‌توانند مدل‌های اشتراکی یا تقسیم درآمدی برای کسانی که از پلتفرم‌هایشان بهره می‌برند، ایجاد کنند. در عوض، شرکت‌کنندگان در این مدل پلتفرم می‌توانند برنامه‌های کاربردی توسعه دهند و از آنها کسب درآمد کنند. همچنین مدل‌های تجاری جدیدی خلق کنند، بدون اینکه نیاز به ساخت زیرساخت‌های خود برای تبادل داده‌ها و تراکنش‌ها داشته باشند. آنها می‌توانند با دسترسی به داده‌های دیگر اعضای اکوسیستم بین‌صنعتی، ارزش داده‌های خود را گسترش دهند، در حالی که مدیریت رعایت قوانین حریم خصوصی داده‌ها و حاکمیت داده‌ها را نیز در نظر داشته باشند.

مصرف‌کنندگان خدمات بهبودیافته، امکانات شخصی‌سازی‌شده و تجربه پرداخت را تقریباً بدون اختلال می‌توانند به دست آورند. شرکت‌های مخابراتی و همکاران بین‌صنعتی آن‌ها با هم مدل‌های کسب‌وکار نوآورانه‌ای را ایجاد می‌کنند که از داده‌ها برای مزیت رقابتی درآمدزایی می‌کنند، در حالی که راه‌حل‌هایی را برای مسائل جاری مرتبط با پایداری، شهرهای هوشمند، مدیریت زنجیره تأمین و موارد دیگر ارائه می‌دهند.

در واقع، قرار گرفتن در قلب پلتفرم‌های بازار جدید که خدمات تراکنشی جدیدی را در صنایع مختلف ارائه و گسترش می‌دهند، می‌تواند برای شرکت‌های مخابراتی یک تلاش سودآور باشد. یک پیش‌بینی نشان می‌دهد که درآمد از بازار خدمات پلتفرم تبادل داده جهانی با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) 32.9 درصد تا سال 2031 به 1.3 میلیارد دلار خواهد رسید.

ملاحظات حیاتی برای توسعه یک پلت فرم اقتصاد اشیا

بر اساس تحقیقات IBV، موفقیت یک بازار قابل اعتماد به نهادهای مختلف مانند رهبران بازار، تنظیم‌کننده‌ها و نهادهای صنعتی بستگی دارد که رهبری حاکمیت، تشویق همکاری و افزایش عضویت را بر عهده بگیرند. مشارکت باز و معنادار در اکوسیستم، که برای رشد پلت فرم اقتصاد اشیا ضروری است.

ایجاد اعتماد در پلتفرم‌ها

ارزش داده‌های اینترنت اشیا که به پلتفرم قدرت کارایی اعتبار می‌دهد، با تولید داده‌های رفتاری، کاربردی و تعاملات صاحبان دستگاه‌ها تقویت می‌شود. اما صاحبان دستگاه‌ها به‌طور گسترده‌ای به کسب‌وکارها برای حفظ داده‌هایشان اعتماد ندارند. در واقع، طبق گزارش Adobe2022، از مصرف‌کنندگان ٪۸۱ آنها می‌گویند داشتن انتخاب در مورد نحوه استفاده شرکت‌ها از داده‌هایشان اهمیت زیادی دارد. همچنین، امنیت از ابتدا به‌طور طراحی‌شده برای همه کسب‌وکارها، به‌ویژه با توجه به افزایش توسعه ابری و فناوری‌های مرزی حیاتی خواهد بود.

صنعت مخابرات دارای زیرساخت امنیت شبکه قوی است که می‌تواند به پلتفرم اقتصاد اشیا گسترش یابد. این شامل تأمین امنیت داده‌ها از زمانی که از سیم‌کارت یا سیم‌کارت جاسازی‌شده در دستگاه‌های لبه شروع می‌شود. از طریق شبکه‌های اصلی بی‌سیم در سراسر جهان، تا پلتفرم مدیریت مرکزی و مراکز داده میزبان می‌باشد.

پشت صحنه اقتصاد اشیا

برای پیشبرد اقتصاد اشیا، شرکت‌های مخابراتی با ساختن یک پلتفرم شروع می‌کنند: پلتفرمی که خنثی، غیرمتمرکز و مقیاس‌پذیر است، زیربنای زیرساخت‌های کارآمد، استانداردهای مشترک، و بافت پیوندی از داده‌ها و خدمات قابل اعتماد ارائه‌شده توسط اکوسیستم بین‌صنعتی از شرکا ارائه می‌شود.

در شکل بالا اجزای ضروری را با استفاده از پلتفرم کارگزار دارایی دیجیتال (DAB) که در ابتدا توسط Vodafone طراحی شده بود، تجزیه شده و نشان داده شده است. بلاک چین فناوری پایه است که ساختار خنثی و غیر متمرکز را به ارمغان می‌آورد. این ویژگی‌ها برای جلب اعتماد شرکت‌هایی که به پلتفرم می پیوندند مهم هستند.

دستگاه‌های اینترنت اشیا از کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگانی که در این پلتفرم فعالیت‌های تجاری انجام می‌دهند، از طریق سیم‌کارت‌های تعبیه‌شده یا سایر ابزارهای اتصال، مانند سخت‌افزار اختصاصی، به بلاک‌چین متصل می‌شوند. به طور کلی هر دستگاه دارای یک «گذرنامه» است، یک هویت دیجیتالی منحصربه‌فرد که بر روی بلاک چین تثبیت شده است تا احراز هویت غیرمتمرکز را فعال کند. این دستگاه‌ها به کلیدهای رمزگذاری مجهز شده‌اند تا بتوانند تراکنش‌های داده را با امضای دیجیتال منحصر به فرد امضا کنند. این به هر دستگاه امکان می‌دهد تا تراکنش‌های قابل اعتمادی را با طرف‌های دیگر روی پلتفرم انجام دهد.

عنصر تبادل داده با معماری مدرن غیرمتمرکز مانند “بافت داده” پشتیبانی می‌شود، که خطوط انتقال داده شرکت‌کنندگان اکوسیستم را با استفاده از مجازی‌سازی داده‌ها برای اتصال به منابع مختلف یکپارچه می‌کند. این معماری بدون وابستگی به محیط‌های داده و بدون نیاز به انتقال داده به پلتفرم، مشکلات حاکمیت داده و حریم خصوصی را در مقیاس بزرگ برطرف می‌کند و همچنین مطابقت با مقررات داده را تقویت می‌کند.

برچسب‌گذاری متادیتای اطلاعات مجازی شده، دسترسی به داده‌ها را به صورت سلف‌سرویس و بر اساس تقاضا تسهیل کرده و همچنین به تضمین کیفیت و حفاظت از داده‌ها کمک می‌کند. قوانین تجاری اعمال‌شده بر مجموعه داده‌ها به مدیریت انطباق با قوانین حریم خصوصی و حاکمیت داده کمک کرده و قراردادهای هوشمند را به سمت خرید و فروش داده‌ها هدایت می‌کند. خریداران و فروشندگان داده در پورتال بازار گرد هم می‌آیند تا مجموعه داده‌ها، محصولات داده و همچنین خدمات داده را منتشر، کشف، کاوش، دانلود و اشتراک/ و خرید کنند.