محمود جراحی امکان ندارد برای هر سال از مصاحبه‌ها لیستی درست کنید و مدیرعامل اسطوره‌ای صاایران در آن لیست نباشد. نقش یگانه وی در نظریه‌پردازی و هدایت مدیریت بالادستی فناوی اطلاعات و ارتباطات کشور و البته گریز همیشگی‌اش از نورافکن رسانه‌ها او را به سوژه‌ای رویایی برای خبرنگاران فناوری اطلاعات تبدیل کرده است. جراحی بی‌هیچ تردیدی یکی از کلیدی‌ترین بازیگران در تاسیس اپراتور دوم و ماجرای خصوصی‌سازی مخابرات است و وقتی درباره فرادولت و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی حرف می‌زنید او همان نگاهی است که توجه این بخش از حاکمیت را به یک پروژه اقتصادی جلب یا حذف می‌کند. سمت معاونت توسعه خدمات بنیاد مستضعفان به هیچ وجه نقش واقعی او را تعریف نمی‌کند. پس از درگذشت دردناک دوست و همراه محبوبش، وفا غفاریان، جراحی مهم‌ترین تصمیم‌سازی است که اولویت یا اهمیت یک حوزه از فناوری را برای بازیگران نامرئی اقتصاد سیاسی ایران تعریف می‌کند. شاید مهم‌ترین رشته نامرئی قدرت جراحی را باید در هویتش به عنوان پدر معنوی یک نسل کامل از مدیران ایرانی دانست که طی پروژه «صد مدیر» در صاایران تربیت شدند و حالا تقریباً تمامی حوزه مهم اپراتوری، فناوری بانک‌ها و حتی در دوره‌ای وزارت ارتباطات را اداره می‌کنند. حضور بنیاد در زمینه‌های جدیدی مانند راهسازی، هتلداری و به ویژه سلامت متاثر از وجود وی است ولی در داخل بخش فناوری باید حوزه‌هایی مانند پرداخت موبایل، سلامت آنلاین و به ویژه اینترنت باند پهن را از حوزه‌های مورد علاقه او دانست. بودن نام او در صدر لیست ما به هیچ عنوان به این معنا نیست که طی سال آینده می‌توان امیدوار به حضور او در ویترین‌های رسانه بود. این دانش‌آموخته بریتانیا و مدیر سرشناس بازوی فناوری سپاه در زمان جنگ تحمیلی، وقتی نامش برای وزارت ارتباطات بر سر زبان‌ها افتاد پاسخی سخت قاطع از زبان گاندی در رد این نظریه داد:«دو دسته مردم در این جهان هستند؛...