نقش تکنولوژی و اکوسیستم استارت‌آپی در بازسازی اوکراین

والری کراسوفسکی، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار شرکت نرم‌افزاری Sigma Software، در کنفرانس تکنولوژی وب در لیسبون به CNBC گفت:‌ «فکر نمی‌کنم چیزی در این جهان باشد که بتواند امکان برد یا کار کردن را از ما بگیرد.»

در پی حمله روسیه به زیرساخت اساسی اوکراین، سیگما با دو هزار کارمند، ادارات خود را به ژنراتورهای برق و ترمینال‌های اینترنت استارلینک مجهز کرده است.

او افزود:‌ «هیچ‌ چیز نمی‌تواند ما را حتی در این شرایط از کسب‌وکار باز دارد.»

سیگما یکی از ۵۹ استارت‌آپ اوکراینی است که هفته گذشته در این کنفرانس تکنولوژی شرکت کرد. اوکراین حضور پررنگی در کنفرانس وب دارد و در تلاش است حمایت جهان را در مبارزه با روسیه جلب کند.

کراسوفسکی می‌گوید اوکراین در سال ۲۰۲۱ طرفداران کوچکی در کنفرانس وب داشت اما امسال طرفدارانش بیشتر شده‌است. زلنسکا، همسر رئیس‌جمهور اوکراین، در یک سخنرانی در این مراسم گفت: «شما قدرت‌هایی هستید که جهان را تکان می‌دهید.»

او افزود در حالی که روسیه از تکنولوژی برای «ترور» استفاده می‌کند، جامعه جهانی «تکنولوژی‌هایی دارند که هدف‌شان نابودسازی نیست».

بازسازی از طریق تکنولوژی

مقامات و کارآفرینان اوکراینی می‌گویند تکنولوژی نقش کلیدی در بازسازی کشور ایفا می‌کند.

مسکو در ماه فوریه به اوکراین حمله کرد و جنگ اقتصاد این کشور را نابود کرده است. بر اساس داده‌هایی که وزارت اقتصاد منتشر کرده است، تولید ناخالص داخلی ۳۰ درصد کمتر شده است.

طبق برآورد بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی اوکراین در سال ۲۰۲۲ به طور کلی ۴۵ درصد تقلیل می‌رود.

دیما شوتس (Shvets)، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار استارت‌آپ‌ شبکه اجتماعی Reface در اوکراین، در مصاحبه با CNBC می‌گوید:‌ «مردم کی‌یف و چند شهر دیگر مشغول ساخت هستند، در حال ساخت کسب‌وکار هستند و هنوز صادرات دارند.»

شوتس اپلیکیشن Reface را از راه دور و در لندن مدیریت می‌کند. حدود نیمی از تیم ۲۰۰ نفره این شرکت اما در داخل اوکراین هستند. دفتر Reface در اوکراین حتی زمان بمباران‌ها به پناهگاهی برای مردم تبدیل شده است.

ریفیس هتلی ۵۰نفره با زیرساخت مجازی برق را در غرب اوکراین برای ادامه فعالیت کارکنان اجاره کرده است. این در حالی است که شرکت در ابتدا قصد داشت کارکنان خود را به پرتغال منتقل کند.

مدیرعامل می‌گوید: «اما زندگی و خانواده مردم در اوکراین بود.»

زلنسکا می‌گوید: «نقش تکنولوژی در اوکراین را نمی‌توان دست‌کم گرفت. در شرایطی که سعی در پایداری و نرمال نگه داشتن زندگی داریم، صحبت از پایداری، تکنولوژی و پیشرفت دشوار است. با این حال استارت‌آپ‌های زیادی داریم و امیدوارم تمام ایده‌های معرفی‌شده در این مراسم برای پیروزی تلاش کنند.»

با این حال با نزدیک شدن زمستان، اوکراین برای بقا به چیزی فراتر از سرمایه‌گذاری IT نیاز دارد.

گزارش‌ها حاکی از خاموشی‌های چندساعته در این کشور است و حدود ۴۰ درصد از سیستم انرژی اوکراین نابود شده است.

سرمایه در راه است

طبق داده‌های بانک مرکزی اوکراین، صنعت IT این کشور در اولین سه‌ماهه سال ۲۰۲۲ حدود دو میلیارد دلار درآمد داشته که نشان‌دهنده رشد ۲۸ درصدی نسبت به سال گذشته با وجود حمله روسیه است.

با این حال جنگ باعث جابه‌جایی میلیون‌ها اوکراینی از جمله متخصصان تکنولوژی شده است. بسیاری از نیروی کار تکنولوژی به خارج از کشور رفته‌اند و امید می‌رود با پایان جنگ این نیروی کار به کشور بازگردد.

با این حال برخی از شرکت‌ها با پیش‌بینی پایان جنگ و قدرت گرفتن صنعت تکنولوژی اوکراین شروع به استخدام کرده‌اند.

نورد سکیوریتی (Nord Security)، شرکت VPN لیتوانیایی، دفتری را در غرب اوکراین در شهر لویو احداث کرد. به گفته تام اوکمان، مدیرعامل نورد سکیوریتی، می‌گوید قصد دارد ۱۰۰ نفر را در این دفتر استخدام کند.

اوکمان می‌گوید: «به نظر ما وقت بازسازی اوکراین است و فکر می‌کنیم استعداد خوبی در این منطقه وجود دارد.»

او به حضور هزاران برنامه‌نویس و مهندس نرم‌افزار در این کشور اشاره کرد و گفت: «ببینید چند کشور آمریکایی IT خود را به اوکراین برون‌سپاری می‌کنند.»

چندین بنیان‌گذار شرکت‌های یونیکورنی یا میلیارد دلاری اوکراینی هستند و گوگل، سامسونگ و آمازون در این کشور مرکز تحقیق و توسعه دارند.

اما چالشی فراتر از جنگ اکوسیستم تکنولوژی اوکراین را تهدید می‌کند. بخش سرمایه‌گذاری این کشور هنوز نوپاست. داده‌های شرکت اطلاعاتی Dealroom نشان می‌دهد استارت‌آپ‌های این کشور در سال ۲۰۲۲ تنها ۲۲ میلیون دلار سرمایه جذب کرده‌اند.

شوتس می‌گوید: «هیچ جریان بزرگ سرمایه‌ای برای کار ما وجود ندارد. اقدام درست این است که مثال‌های بیشتری از کارآفرینی را به نمایش بگذاریم.»

شوتس می‌گوید دولت اوکراین باید با کاهش مالیات و طرح‌های حمایتی به کارآفرینان داخلی کمک کند.

با این حال نشانه‌هایی از بهبود اوضاع دیده می‌شود. صندوق سرمایه هوریزون کپیتال (Horizon Capital) در کی‌یف، ماه گذشته برای یک صندوق استارت‌آپی با هدف پشتیبانی از بنیان‌گذاران اوکراینی حدود ۱۲۵ میلیون دلار جذب سرمایه کرد.

صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه SID Venture Partners، که توسط سیگما و چند شرکت تکنولوژی اوکراینی راه‌اندازی شده است نیز تا امروز روی ۱۰ استارت‌آپی که بنیان‌گذار اوکراینی داشتند سرمایه‌گذرای کرده است.

این صندوق که در اولین دور جذب سرمایه خود در دسامبر ۲۰۲۱ حدود ۱۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرد، در تلاش است تا ۵۰ تا ۶۰ میلیون دلار سرمایه‌ دیگر از موسسات جذب خود کند. کراسوفسکی می‌گوید:‌ «بسیاری علاقه‌مند هستند.»

منبع: CNBC