نحوه احراز هویت در پنجره ملی خدمات هوشمند دولت مشخص شد

به گزارش پیوست، معماری، ضوابط و الزامات فنی پنجره ملی خدمات دولت هوشمند و پنجره واحد خدمات هوشمند دستگاهی که از سوی شورای اجرایی فناوری اطلاعات ابلاغ شده به گونه‌ای است که کاربران برای دسترسی به خدمات مورد نیاز خود فقط با یک بار احراز هویت می‌توانند از تمامی خدمات بهره ببرند. طبق پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته، سازمان فناوری اطلاعات موظف است پنجره ملی را به‌ گونه‌ای پیاده‌سازی و مستقر کند که کاربران تنها یک بار در این پنجره ثبت‌نام کنند و برای اخذ خدمت بر اساس سطوح دسترسی متناسب با خدمات وارد پنجره واحد دستگاه شوند.

طبق مصوبه شورای اجرایی فناوری اطلاعات، پنجره ملی باید به‌ گونه‌ای استقرار یابد که کاربران حقیقی و حقوقی فقط یک بار در آن با طی فرایند احراز هویت و تطبیق مالکیت شماره تلفن همراه با شماره ملی متقاضی، ثبت‌نام کنند. اقلام اطلاعاتی مورد نیاز برای ثبت‌نام اشخاص حقیقی، شماره ملی، شماره تلفن همراه متعلق به شخص و تاریخ تولد است. پس از تایید ثبت‌نام و تایید اطلاعات از سوی کاربر، ورود به پنجره ملی تنها با شماره ملی و اخذ پیامک رمزعبور انجام می‌شود.

دستگاه‌های اجرایی موظف شده‌اند تا پایان شهریور ۱۴۰۱ پنجره واحد خدمات دستگاه‌شان را با تجمیع کلیه سامانه‌ها و درگاه‌های خود طبق این الزامات پیاده‌سازی کرده و استقرار دهند.

کلیه دستگاه‌های اجرایی مشمول موظف‌اند تا پایان شهریور ۱۴۰۱ بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۱ راه‌اندازی پنجره واحد دستگاه خود و اتصال آن به پنجره ملی را در اولویت اقدام و تخصیص اعتبار قرار دهند به نحوی که حداقل یک‌سوم خدمات پرکاربرد خود را تا پایان شهریور ۱۴۰۱، یک‌سوم دیگر را تا پایان سال ۱۴۰۱ و باقی خدمات را تا نیمه اول سال ۱۴۰۲ از این طریق ارائه کنند.

سازمان فناوری اطلاعات موظف است برای اشخاص حقوقی با دریافت اطلاعات کدملی و تاریخ تولد و شماره تلفن همراه مدیرعامل و شناسه ملی شخص حقوقی را استعلام کرده و اطلاعات متناسب با درخواست دستگاه خدمت‌دهنده شامل اطلاعات کدملی، نام و نام‌خانوادگی، تاریخ تولد، نام پدر و شماره تلفن همراه صاحب امضا را برای دستگاهی که کاربر متقاضی استفاده از خدمات آن از طریق پنجره ملی است ارسال کند.

پنجره ملی باید متناسب با سطح دسترسی مورد نیاز، اطلاعات متناسب با درخواست دستگاه سرویس‌دهنده از قبیل کدملی، نام و نام‌خانوادگی، تاریخ تولد، نام پدر و شماره موبایل کاربر را برای دستگاهی که کاربر متقاضی استفاده از خدمات آن از طریق پنجره ملی است ارسال کند. کاربر می‌تواند متناسب با سطح دسترسی تعیین‌شده توسط دستگاه خدمات‌دهنده با یک بار احراز هویت یکپارچه و یکباره، به تمامی بخش‌های سامانه پنجره ملی و خدمات دستگاه‌های اجرایی پذیرفته‌شده در پنجره ملی دسترسی پیدا کند.

وزارت ارتباطات نیز باید سطوح احراز هویت شامل سه سطح تطبیق اطلاعات هویتی متقاضی با اطلاعات او در پایگاه اطلاعات هویت ایرانیان و تطبیق با پایگاه اطلاعات شبکه احراز هویت کاربران ارتباطی (شاهکار) تطبیق اطلاعات زیست سنجه (بیومتریک) متقاضی با اطلاعات بیومتریک ثبت‌شده از او در پایگاه هویت ایرانیان و استفاده از امضای الکترونیکی برای انکارناپذیری فرایند درخواست تا دریافت خدمت را تا پایان سال ۱۴۰۱ راه‌اندازی کند.

طبق پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته، پنجره ملی خدمات هوشمند دولت باید به‌ گونه‌ای طراحی شود که قابلیت دسترسی و استفاده گروه‌های کم‌توان و توان‌یاب شامل افراد دارای ناتوانی جسمی یا ذهنی، افراد کم‌سواد، بی‌بضاعت، سالمندان، افراد زیرسن قانونی و تمام اتباع خارجی ساکن کشور برای دریافت خدمات و اطلاعات موجود در پنجره واحد دستگاه پیش‌بینی شود.

در این مستند پیش‌بینی شده است که پنجره ملی باید با تحلیل ویژگی‌های شخصی و موعدهای قانونی تعیین‌شده، وضعیت خدمات درخواستی کاربر و سوابق درخواست‌های پیشین با استفاده از فناوری‌های هوش‌مصنوعی، خدمات مورد انتظار شخص را پیش‌بینی و دسترسی به خدمات مذکور را با اعلام یا هشدار تسهیل کند.

طبق این مصوبه هرگونه تبادل اطلاعات خارج از مرکز ملی تبادل اطلاعات فاقد ارزش حقوقی و ممنوع است.

از سویی اپراتورهای بخش خصوصی نیز می‌توانند به مرکز تبادل اطلاعات متصل شوند و به کسب‌وکارها سرویس دهند؛ طبق پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته، اپراتورهای ارائه‌دهندگان خدمات دسترسی و هوشمند حسب طرح کسب‌وکار و در چارچوب مقررات و تاییدیه کارگروه تعامل‌پذیری می‌توانند به مراکز تبادل اطلاعات متصل شوند و خدمات ارائه کنند. در مقابل نیز دستگاه‌های اجرایی باید کیفیت داده‌های خود را ارتقا دهند.

خدمات آنلاین و غیرحضوری

دستگاه‌های اجرایی مکلف‌اند کلیه خدماتی را که از طریق پنجره واحد دستگاه و پنجره ملی ارائه می‌دهند به‌ گونه‌ای طراحی کنند که کل خدمات بدون مراجعه حضوری و برخط و آنی و حتی‌المقدور به صورت هوشمند ارائه شود. اگر دستگاه‌ها پس از دریافت تقاضا از کاربر نیازمند زمان کارشناسی بودند نیز باید زمان مورد نظر برای کارشناسی کردن درخواست را به صورت کامل روی پنجره واحد مشخص کنند.

نشانی محل اقامت ضروری است

در این مستند پیش‌بینی شده است کلیه کاربرگ‌های پنجره واحد دستگاه در صورت نیاز به دریافت آدرس با استفاده از سرویس‌های الکترونیکی شرح نشانی کدپستی امکان‌پذیر شود. در اصل پنجره واحد باید به گونه‌ای طراحی شود تا دستگاه با استعلام کدپستی، شرح نشانی مربوط را به صورت غیرقابل ویرایش نمایش دهد و پس از تایید کاربر، وارد مرحله بعدی ارائه خدمت شود.

در صورت تایید نشدن آدرس از سوی کاربر، به‌ ویژه در خصوص خدمات موضوع قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم، ارائه خدمت متوقف شده و کاربر موظف است نسبت به تعیین کدپستی و شرح نشانی صحیح خود با استفاده از پایگاه اطلاعات پایه کدپستی اقدام کند.

برای ارائه خدماتی که طبق ضوابط و مقررات الزاماً باید مبتنی بر محل اقامت قانونی اشخاص باشد، در پنجره واحد دستگاه، کدپستی محل اقامت قانونی شخص از پایگاه محل اقامت اشخاص حقیقی مستقر در سازمان ثبت احوال یا اشخاص حقوقی در سازمان ثبت اسناد و املاک دریافت و پس از تایید کاربر خدمت ارائه شود.

در صورت تایید نشدن مکان اقامت قانونی، ارائه خدمت متوقف شده و کاربر موظف است نسبت به اصلاح کدپستی مکان اقامت قانونی خود در پایگاه اطلاعات پایه مکان اقامت اقدام کند.