تفکر جدید به جای رسانه جدید

شاید در آسیب‌شناسی رویکرد فعلی سازمان صدا و سیما به پدیده تلویزیون اینترنتی به خطا رفته باشیم. اغلب نگاه‌ها برآمده از پس‌زمینه فنی پروانه IP-TV به جزییاتی مهم اشاره می‌کنند که هرچند بسیاری حائز توجه هستند ولی به خودی خود تاثیری در کلیت نگاه متولی انحصاری محتوای زنده کشور ندارند.
گم شدن تلویزیون اینترنتی در مثلث برمودای میان وزارت ارتباطات، ارشاد و صدا و سیما که به ترتیب هر یک خود را متولی زیرساخت اینترنتی، دیگری مسئول محتوای خانگی و در نهایت آخری خود را صاحب انحصار پخش صوت و تصویر می‌داند، فقط بخشی از این مشکلات است.
این حقیقت هم که شکل حقوقی و قانونی این پروانه چه در نوشتار متن پروانه و چه در مزایده، به بلوغ کافی نرسیده و بیشتر تشنگی سرویس‌دهندگان برای محتوای ارزان و مجاز است که تعهد چند هزار میلیاردی آنها به متنی سلیقه‌ای را توجیه می‌کند هم فقط قسمت کوچکی از این داستان است.
حتی می‌توان از تصفیه‌حساب‌های شخصی میان وزیر ارتباطات و معاون جوان صدا و سیما یا کشمکش سیاسی میان شورای عالی فضای مجازی و دولت -که متوقف ماندن تلویزیون اینترنتی فقط یکی از تلفات آن است- هم گذشت و خم به ابرو نیاورد که نبرد میان دولت و فرادولت به حوزه محتوای برخط کشیده شده، یا نگران نبود که زیرساخت فنی فعلی عادت به محتوای سنگین و غنی ندارد.
در حقیقت آنچه بیش از همه نقد نگاه جام جم و مدیران جدید و قدیمش به تلویزیون اینترنتی را ضروری می‌کند، غفلت آنها از ماهیت اینترنت به عنوان یک رسانه مستقل و جدید است. در ذات و نحوه اجرای آی‌پی‌ تی‌وی آشکار است که صدا و سیما با گذر از قریب به سه دهه از ورود شبکه جهانی به کشور، هنوز اینترنت را در نگاه سیاستگذارانش در حد یک ابزار رسانه‌ای تقلیل داده و باور ندارد که اینترنت خود رسانه‌ای مجزا، قدرتمند با قوانین و نظام عرضه و تقاضای متفاوت است. در این نگاه متاسفانه هنوز شاهدیم تلویزیون اینترنتی از دید رسانه‌ ملی، بیش از آنکه تعبیری مدرن‌تر از نسلی رسانه‌ای باشد، بیشتر در حد پخش دیجیتالی همان محتوای تکراری، قدیمی و یک‌جانبه برآورد شده است.
بی‌شک هر فرد، سازمان یا کنسرسیومی که سودای کسب درآمد از تلویزیون اینترنتی در ایران را در سر دارد، باید بپذیرد تا تغییر به جایگاه مخاطب در عصر اینترنتی،‌ جابه‌جا شدن مفهوم آزادی در عصر مجازی و احترام به محتوای تعاملی را در زمینه‌هایی همچون تولید محتوا، ممیزی و انتشار رعایت نکند، صرف پخش شدن از یک وب‌سایت آن محتوا را نه‌تنها سودآور نخواهد کرد بلکه نجات هم نخواهد داد